Η αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων θα γίνει σε τοπικό επίπεδο
Υπάρχει πράγματι ένα χάσμα. Μεταξύ της κοινωνίας και των θεσμών εκπροσώπησης της. Σε τοπικό και υπερ-τοπικό επίπεδο.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως η διακυβέρνηση κάθε τόπου παραμένει υπόθεση μιας ολιγομελείς ομάδας ανθρώπων, η οποία είναι πιθανόν να μην μπορεί να αναγνωρίσει τα μεγάλα προβλήματα με συνέπεια να είναι ανέφικτη η επίλυση αυτών. Έχει ξεκινήσει μεγάλη συζήτηση στην Ευρώπη αναφορικά με αυτό το θέμα. Επίκεντρο των συζητήσεων οι τοπικές και περιφερειακές ηγεσίες. Εδώ, αντιλαμβανόμαστε πως το κύριο βάρος γεφύρωσης του χάσματος αναλογεί στις κατά τόπους τοπικές κυβερνήσεις, δηλαδή τους δήμους.
Το δυσκολότερο πράγμα που αδυνατεί να αντιληφθεί ο εκάστοτε δήμαρχος είτε διοικεί μια ελληνική πόλη είτε μια ευρωπαϊκή είναι την σειρά προτεραιότητας σε δράσεις που πρέπει να τηρήσει βάση των διαμορφωμένων κοινωνικοοικονομικών συνθηκών. Καταλαβαίνει καλά πως να φτιάξει τους δρόμους, τον φωτισμό και να διατηρεί την πόλη καθαρή είναι μεν αναγκαίο αλλά όχι ικανό να φτιάξει μια ευημερούσα κοινωνία. Αν δεν αντιληφθεί πως μια παραμυθούπολη εμφανισιακά είναι ανήμπορη να αντιπαρατεθεί με επιτυχία σε καταστάσεις φτωχοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού των πολιτών τότε διάλεξε το …λάθος χάπι.
Εκείνο που παρουσιάζει ένα πανέμορφο περιτύλιγμα ενός πολύχρωμου κουτιού κάτω από ένα υπέρλαμπρο Χριστουγεννιάτικο δέντρο που αν όμως το ανοίξει μέσα του θα βρει σκελετωμένα όνειρα. Να συμφωνήσουμε πως κάθε δήμαρχος θέλει να περπατάει στο δρόμο με ψηλά το κεφάλι και έχει σκοπό να εξαφανίσει την δυστυχία από κάθε σπίτι. Να συμφωνήσουμε επίσης πως οι πολίτες της ευρωπαϊκής ένωσης αισθάνονται μεγαλύτερη εμπιστοσύνη και στηρίζουν περισσότερες από τις ελπίδες τους στις τοπικές διοικήσεις. Όμως οι πολίτες αισθάνονται γενικά απόσταση από τις τοπικές αλλά κυρίως από τις εθνικές – ευρωπαϊκές διοικήσεις. Ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται δεν συμπεριλαμβάνουν την γνώμη τους. Η αποστασιοποίηση των πολιτών από τα πράγματα δεν λύνει προβλήματα αντίθετα ευνοεί την δημιουργία τους. Αν δεν συμμετέχεις πως θα ξέρουν οι αποφασίζοντες τι θέλεις;
Η ευρωπαϊκή ένωση υποτίθεται πως δημιουργήθηκε για να εκφράσει οικουμενικά αξίες και δικαιώματα. Όμως οι διαφορές στο βιοτικό επίπεδο, τις συνθήκες διαβίωσης από χώρα σε χώρα, από δήμο σε δήμο απέχουν παρασάγγας από τα ζητούμενα.
Ένας δήμαρχος λοιπόν χωρίς πολιτική ατζέντα απέναντι στις συνεχιζόμενες προσκλήσεις όπως του κοινωνικού αποκλεισμού, της κλιματικής αλλαγής, της φτωχοποίησης, της ανεργίας, της γήρανσης του πληθυσμού όσους δρόμους και να φτιάξει θα είναι ακόμη ένας που πέρασε και δεν ακούμπησε και κατασπατάλησε πολύτιμα δημιουργικά χρόνια. Μην ξεγελιέστε από τους εθνικούς, πανευρωπαϊκούς θεσμούς.
Η αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων θα γίνει σε τοπικό επίπεδο. Να μην αναφερθούμε και στο μεγάλο θέμα της ένταξης των μεταναστών στους ιστούς κάθε τοπικής κοινωνίας με όλες τις ευκαιρίες αλλά και τους κινδύνους που το συνοδεύουν. Ας μιλήσουμε για τις προτεραιότητες που οφείλει να έχει κάθε τοπικός ηγέτης ώστε να ανταπεξέλθει στις σύγχρονες προκλήσεις. Το μεγαλύτερο πρόβλημα σε μια κοινωνία είναι η έλλειψη συνοχής και αλληλεγγύης.
Οι κοινωνικά αποκλεισμένοι συμπολίτες μας μπορεί να είναι οι εθισμένοι σε ναρκωτικές ουσίες, οι ανήλικοι γονείς, οι μετανάστες, οι άστεγοι, οι αναλφάβητοι, η ανύπαντρη μητέρα, οι ομοφυλόφιλοι. Κοινωνικά αποκλεισμένος είναι και ο έχων περιστασιακή εργασία. Αυτοί οι άνθρωποι στο προφανές αποτελούν εν δυνάμει απειλή για τον κοινωνικό ιστό και λογίζονται ως περιθωριοποιημένοι. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν προφανώς δικαίωμα στην εργασία, στις δομές υγείας και την εκπαίδευση. Πρώτη λοιπόν προτεραιότητα για κάθε δημοτική αρχή είναι να άρει τον κοινωνικό αποκλεισμό από μέλη της κοινωνίας και να διεκδικήσει με κάθε δυνατό και αδύνατο μέσο την πλήρη επανένταξη τους. Βιώνουμε τα τελευταία χρόνια ένα διαρκές σφυροκόπημα της συλλογικής συνείδησης και δημιουργούμε ατομοκεντρικές κοινωνίες. Φτωχοποίηση της κοινωνίας.
Οι τοπικές αρχές πρέπει να ανακαλύψουν ένα σχέδιο ανάσχεσης της ανεργίας στις τοπικές τους κοινωνίες. Μάγοι δεν είναι, αναξιοποίητους πόρους έχουν. Ακίνητη περιουσία, εκτάσεις δημοτικές, δυναμικό ανέργων ικανών ανθρώπων επίσης έχουν. Τι δεν έχουν; Διάθεση να σπάσουν αυγά. Αντίπαλος τους φυσικά και η πολυνομία με την γραφειοκρατία. Αν έχουν λοιπόν σχέδιο που θα απορροφήσει την ανεργία στη περιοχή ας βγούνε να το πούνε.
Όλη η κοινωνία θα είναι μαζί τους. Η γήρανση και ερημοποίηση περιοχών είναι ένα ακόμη αδιαμφησβήτητο γεγονός. Λύσεις πρέπει να βρεθούν και άμεσα αλλιώς η χώρα μας τουλάχιστον σε λίγο καιρό δεν θα έχει 332 δήμους αλλά λιγότερους από εκατό. Κάθε λοιπόν δήμαρχος ας τολμήσει ακόμη και να εκποιήσει μέρος της ακίνητης περιουσίας του προκειμένου να προσελκύσει επενδυτές, ας δώσει κίνητρο σε νέους ανθρώπους να μεταγκατασταθούν στη περιοχή του, ας απευθυνθεί σε ιδιώτες προκειμένου από κοινού να βρούνε τους κατάλληλους τρόπους. Πιστεύει κανείς πως τρόποι δεν υπάρχουν; Για την κλιματική αλλαγή έχουν αναλυθεί τα πάντα. Όμως οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν επιτείνει τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Άμεση προτεραιότητα η θωράκιση των δήμων. Ασφαλής δήμος είναι ένας ελκυστικός προορισμός.
Συμπερασματικά, αν δεν αλλάξουν οι προτεραιότητες σε λίγα χρόνια οι τοπικές κοινωνίες θα είναι μια αποικία ανθρώπων χωρίς συνοχή, αλληλεγγύη, φτωχή και απελπισμένη. Διότι, ως γνωστόν όταν καίγεται το σπίτι δίπλα σου και δεν αντιμετωπιστεί, η φωτιά θα κάψει και το δικό σου.
