Εσείς έχετε κατανοήσει σε βάθος το σύνθετο ζήτημα της ανάρτησης φωτογραφιών ανηλίκων και αποφεύγετε επιμελώς και συστηματικά να ανεβάσετε στο Διαδίκτυο φωτογραφίες του παιδιού σας. Τι γίνεται, όμως, όταν η δημοσίευση γίνεται από τρίτους; Πώς μπορείτε να αντιδράσετε και ποια είναι τα δικαιώματά σας, όταν, για παράδειγμα, άλλοι γονείς αναρτούν ομαδικές φωτογραφίες, στις οποίες απεικονίζεται και το δικό σας παιδί;
Σε πρόσφατη έρευνα του οργανισμού Mott Poll για τις συνήθειες των γονέων-παπαράτσι, 3 στους 4 συμμετέχοντες απάντησε πως γνωρίζει κάποιον άλλον γονέα, που ανεβάζει συνεχώς φωτογραφίες του παιδιού του στα social media, δίνοντας συχνά ντροπιαστικές ή ακατάλληλες πληροφορίες.
Ένα άλλο μεγάλο ποσοστό δηλώνει πως έχει αντιμετωπίσει το πρόβλημα της δημοσίευσης ομαδικών φωτογραφιών όπου το παιδί του εμφανίζεται εν αγνοία του. Η προσέγγισή σας, συνεπώς, δεν είναι δυστυχώς η προσέγγιση του συνόλου των γονέων και ίσως αναγκαστείτε να διεκδικήσετε την τήρηση των κανόνων.
Σχολικές παραστάσεις, εκδηλώσεις και παρελάσεις, αθλητικές και άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες, πάρτι, ακόμη και φιλικές συγκεντρώσεις στο σπίτι ενέχουν τον κίνδυνο να εκτεθεί το παιδί σας στο Διαδίκτυο. Μην δεχτείτε να συμβιβαστείτε, ούτε και χρειάζεται να μπείτε στο δίλημμα αν οι δικοί σας κανόνες είναι πιο αυστηροί από ό,τι πρέπει.
Στην πραγματικότητα, αυτό που είναι σωστό για εσάς, αυτό και πρέπει να εφαρμόσετε.
10 δικλείδες ασφαλείας
- Αν εσείς δεν δημοσιεύετε φωτογραφίες του παιδιού σας ή δημοσιεύετε σπάνια θολώνοντας πάντα το πρόσωπό του, έχετε ήδη στείλει το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση και έχετε βάλει ήδη τους φίλους σας στα social media στη διαδικασία να σκεφτούν ότι δεν πρέπει να αναρτήσουν εικόνες στις οποίες εμφανίζεται το δικό σας παιδί.
- Αν αποφασίσετε να δημοσιεύσετε μια φωτογραφία του παιδιού σας, για να μην αναπαραχθεί από τρίτους, μπείτε στην «Επεξεργασία Απορρήτου» της συγκεκριμένης δημοσίευσης και επιλέξτε «Μόνο εγώ» ή «Συγκεκριμένοι φίλοι», επιλέγοντας ποιοι θέλετε να δουν τη φωτογραφία.
- Ζητήστε από τους φίλους, που θα επιλέξετε να δουν τις φωτογραφίες, να μην κάνουν κοινοποίηση.
- Αποφύγετε να κάνετε προσθήκες ατόμων με ετικέτα και ζητήστε και από τους άλλους να κάνουν το ίδιο.
- Επικοινωνήστε με τους υπεύθυνους (δασκάλους, προπονητές και καθηγητές) και διευκρινίστε ότι δεν επιτρέπετε να δημοσιεύουν φωτογραφίες του παιδιού σας στη σελίδα του σχολείου χωρίς την άδειά σας.
- Παρακολουθήστε το προφίλ του παιδιού σε τακτική βάση. Φίλοι του στα social media, όχι απαραίτητα και δικοί σας, μπορεί να έχουν δημοσιεύσει φωτογραφία στην οποία απεικονίζεται. Στην περίπτωση αυτή πείτε στο παιδί σας να απαιτήσει τη διαγραφή της φωτογραφίας. Αν δεν εισακουστείτε, απευθυνθείτε στον κηδεμόνα του παιδιού που έκανε την ανάρτηση.
- Μιλήστε στο παιδί και εξηγήστε του σαφώς και κατηγορηματικά πως οι φωτογραφίες του είναι προσωπικά δεδομένα. Ζητήστε να σας ενημερώνει κάθε φορά που βλέπει δημοσιευμένη φωτογραφία του χωρίς να υπάρχει (από εκείνο ή εσάς) συγκατάθεση.
- Διευκρινίστε σε κάθε άτομο που βγάζει φωτογραφία το παιδί σας ότι δεν επιθυμείτε τη δημοσίευσή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
- Αν κάποιος ενήλικας έχει δημοσιεύσει φωτογραφία του παιδιού σας (ατομική ή ομαδική) εξηγήστε του με κατηγορηματικό τρόπο ότι δεν το επιτρέπετε. Δεν είστε υποχρεωμένοι να εξηγήσετε τους λόγους. Αν δεν εισακουστεί το αίτημά σας για διαγραφή ή για κροπάρισμα της φωτογραφίας, ώστε να μην φαίνεται το παιδί σας, ζητήστε με περισσότερη έμφαση, τονίζοντας ότι θα απευθυνθείτε στις αρμόδιες Αρχές.
- To ότι έχετε δώσει την άδεια σε κάποιον για τη δημοσίευση μιας φωτογραφίας όπου απεικονίζεται (και) το παιδί σας, δεν σημαίνει ότι έχετε δώσει το ελεύθερο να ανεβάζει το συγκεκριμένο άτομο όποια φωτογραφία θέλει. Πρέπει να ζητά την άδειά σας κάθε φορά. Διευκρινίστε πως η άδεια παρέχεται για τη συγκεκριμένη φωτογραφία.
Πώς μπορείτε να απαιτήσετε αφαίρεση φωτογραφίας από τα social media
Όλες οι πλατφόρμες των ψηφιακών κοινωνικών δικτύων έχουν κανόνες για την προστασία των παιδιών. Αν ο χρήστης, που ανέβασε την φωτογραφία του παιδιού σας αρνείται να αποδεχθεί το αίτημά σας για αφαίρεσή της, τότε πρέπει οι ίδιοι να αναλάβετε δράση. Ακολουθήστε τις οδηγίες ανάλογα με το μέσο:
Facebook: Η πλατφόρμα διαθέτει ειδική φόρμα, που θα συμπληρώσετε για να αιτηθείτε αφαίρεση φωτογραφίας, αν το παιδί σας είναι κάτω των 13 ετών. Αν πρόκειται για μεγαλύτερο παιδί (13-17), το Facebook παροτρύνει τους γονείς να μιλήσουν στο παιδί για το θέμα και να το βοηθήσουν να υποβάλει μόνο του αίτημα για την αφαίρεση του περιεχομένου.
Twitter: Για τα παιδιά κάτω των 13 υπάρχει ειδική φόρμα, που μπορούν να στείλουν οι γονείς το αίτημά τους. Βοηθήστε τα μεγαλύτερα παιδιά να συμπληρώσουν την αίτησή τους για αφαίρεση της φωτογραφίας.
Instagram: Η φόρμα για σχετική αίτηση είναι κοινή για όλους. Μπείτε από το προφίλ του παιδιού και συμπληρώστε την.
Ανάρτηση φωτογραφιών από σχολικές ή εξωσχολικές εκδηλώσεις
Παρελάσεις, σχολικές γιορτές, εκπαιδευτικές εκδηλώσεις και αθλητικές δραστηριότητες φωτογραφίζονται και μαγνητοσκοπούνται κατά κανόνα από τους γονείς και στη συνέχεια συχνά αναρτώνται στο Διαδίκτυο. Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα δεν έχει εκδώσει ειδικές οδηγίες, συνεπώς η δημοσίευση των φωτογραφιών αυτών διέπεται από τον σχετικό νόμο που απαγορεύει την ανάρτηση φωτογραφιών χωρίς τη συγκατάθεση των ατόμων που απεικονίζονται ή στην περίπτωση των ανηλίκων χωρίς τη συγκατάθεση των κηδεμόνων τους. Το υλικό μπορεί να διατηρηθεί για προσωπική χρήση και μόνο.
Δημοσιεύσεις από το σχολείο
Ακόμη και για δημοσίευση στον διαδικτυακό τόπο του σχολείου (π.χ. για κάποιο πρόγραμμα ή εκδήλωση που το παιδί σας έχει πάρει μέρος) θα πρέπει να σας ζητηθεί να δώσετε γραπτή άδεια, συμπληρώνοντας το σχετικό έντυπο γονικής συναίνεσης που εξασφαλίζει τη συγκατάθεσή σας.
Οι οδηγίες του Υπ. Παιδείας αναφέρουν ότι θα πρέπει να αποφεύγεται η ανάρτηση φωτογραφιών και βίντεο με μαθητές στους δικτυακούς τόπους των σχολικών μονάδων, αφού οι φωτογραφίες αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα.
Πρέπει να ξέρετε πως, σύμφωνα με τις οδηγίες προς τα σχολεία, οι φωτογραφίες, που δημοσιεύουν στους ιστοτόπους τους, θα πρέπει να είναι ομαδικές και μακρινές, ώστε να μην φαίνονται καθαρά τα πρόσωπα. Μπορείτε να ζητήσετε τη διαγραφή των φωτογραφιών από το αρχείο του σχολείου, ορίζοντας το χρονικό περιθώριο (για παράδειγμα μετά από ένα μήνα). Επίσης, δεν επιτρέπεται η επεξεργασία των φωτογραφιών που θα δημοσιευτούν, αν δεν έχετε δώσει τη συγκατάθεσή σας. Οι αναδημοσιεύσεις των φωτογραφιών από τον ιστότοπο του σχολείου σε οποιασδήποτε μορφής ΜΜΕ δεν επιτρέπονται. Θα πρέπει και πάλι να ζητηθεί η γονική συγκατάθεση.