Η Μεγάλη Τρίτη είναι αφιερωμένη στην προνοητικότητα και την εγρήγορση, με την παραβολή των δέκα παρθένων και το υπέροχης ποιητικής ομορφιάς τροπάριο της Κασσιανής.
Σε συνέχεια των προηγούμενων δύο ημερών τελείται η Ακολουθία του Νυμφίου, ενώ η Εκκλησία θυμάται την παραβολή των δέκα παρθένων και την παραβολή των ταλάντων, που διδάσκουν την προνοητικότητα αλλά και την εργατικότητα.
Το Τροπάριο της Κασσιανής
Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή,
τὴν σὴν αἰσθομένη θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,
ὀδυρομένη, μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει.
Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,
ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας.
Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων,
ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ
κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας,
ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσε
ι.Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας,
ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις
ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν,
κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.
Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους
τίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;
Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.
Την Μεγάλη Τρίτη μνημονεύονται δύο παραβολές
1. Η παραβολή των δέκα παρθένων. Ο Χριστός διηγείται σε αυτήν την παραβολή ότι κάποτε δέκα παρθένες ξεκίνησαν ένα βράδυ, κρατώντας από ένα λυχνάρι, για να υποδεχθούν τον Νυμφίο. Οι πέντε από αυτές φρόντισαν να έχουν μαζί τους επιπλέον λάδι για το λυχνάρι τους σε περίπτωση που τους χρειαζόταν, κάτι που δεν έκαναν οι υπόλοιπες πέντε. Ο Νυμφίος τελικά άργησε να έρθει και οι δέκα παρθένες αποκοιμήθηκαν. Μέσα στη νύχτα ακούστηκε φωνή: «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός». Οι παρθένες έσπευσαν να τον προϋπαντήσουν. Στα λυχνάρια τους όμως το λάδι είχε αδειάσει. Οι πέντε που είχαν φροντίσει να πάρουν επιπλέον λάδι άναψαν τα λυχνάρια τους και κατάφεραν να τον Συναντήσουν. Οι υπόλοιπες με τα λυχνάρια σβηστά έμειναν πίσω. Έτσι είναι και η Βασιλεία των Ουρανών. Όποιος φροντίσει εγκαίρως για την «στολήν της ψυχής» του, αυτός θα δει τον «κεκοσημένον Νυμφώνα».
2. Η Παραβολή των Ταλάντων. Ο Χριστός διηγήθηκε ότι κάποια μέρα ένας άρχοντας κάλεσε τους υπηρέτες του, πριν φύγει για ένα μακρινό ταξίδι. Στον πρώτο από αυτούς έδωσε πέντε τάλαντα. Στον δεύτερο, δύο και στον τρίτο ένα τάλαντο. Όταν επέστρεψε από το ταξίδι του, ζήτησε από τους υπηρέτες να του πουν πώς είχαν αξιοποιήσει τα τάλαντα που τους εμπιστεύθηκε. Ο πρώτος, μετά από σκληρή εργασία, είχε κατορθώσει να διπλασιάσει τα πέντα τάλαντα και έτσι παρέδωσε στον κύριό του δέκα. Το ίδιο έκανε και ο δεύτερος που του παρέδσε τέσσερα. Και οι δύο επαινέθηκαν ιδιαιτέρως από τον άρχοντά τους. Ο τρίτος όμως δεν είχε εργαστεί καθόλου. Έκρυψε το τάλαντο στη γη και το επέστρεψε ως ήταν ανεκμετάλλευτο. Ο άρχοντας τον αποδοκίμασε ονομάζοντάς τον δούλο πονηρό και οκνηρό. Του πήρε το τάλαντο και το παρέδωσε στον πρώτο. Η παραβολή μας διδάσκει για τα πνευματικά χαρίσματα που ο Θεός έχει εμπιστευθεί με τη σοφία Του στους ανθρώπους και την υποχρέωση και την ευθύνη μας απέναντί Του για την καλλιέργειά τους και την απόδοση των καρπών τους, με την επιστροφή τους εκεί που ανήκουν, σε Εκείνον δηλαδή που μας τα έδωσε και ο οποίος τα επιστρέφει διπλά σε όποιον Του τα παραδίδει καλλιεργώντας τα.
