Το Μνημόνιο της Βουδαπέστης για τις Διασφαλίσεις Ασφαλείας περιλαμβάνει τρεις πανομοιότυπες πολιτικές συμφωνίες που υπογράφηκαν στη διάσκεψη του ΟΑΣΕ στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας στις 5 Δεκεμβρίου 1994 για την παροχή εγγυήσεων ασφαλείας από τα υπογράφοντα μέρη σχετικά με την προσχώρηση της Λευκορωσίας , του Καζακστάν και της Ουκρανίας στη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων. Πυρηνικά Όπλα (NPT).
Το μνημόνιο υπογράφηκε αρχικά από τρεις πυρηνικές δυνάμεις: τη Ρωσική Ομοσπονδία , το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες . Κίνα και Γαλλία έδωσε κάπως ασθενέστερες ατομικές διαβεβαιώσεις σε χωριστά έγγραφα.
Το μνημόνιο περιλάμβανε εγγυήσεις ασφαλείας έναντι απειλών ή χρήσης βίας κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας και του Καζακστάν. Ως αποτέλεσμα άλλων συμφωνιών και του μνημονίου, μεταξύ 1993 και 1996, η Λευκορωσία, το Καζακστάν και η Ουκρανία εγκατέλειψαν τα πυρηνικά τους όπλα.
Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο, και οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι η ρωσική εμπλοκή ήταν παραβίαση της Βουδαπέστης στις Μνημονιακές υποχρεώσεις προς την Ουκρανία που είχαν διαβιβαστεί στα Ηνωμένα Έθνη με την υπογραφή του Σεργκέι Λαβρόφ και άλλων, και κατά παράβαση της ουκρανικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας.
Μέχρι να εγκαταλείψει η Ουκρανία τα πυρηνικά της όπλα, είχε το τρίτο μεγαλύτερο απόθεμα πυρηνικών όπλων στον κόσμο , από τα οποία η Ουκρανία είχε φυσικό αλλά όχι επιχειρησιακό έλεγχο. Η Ρωσία έλεγχε τους κωδικούς που απαιτούνταν για τη λειτουργία των πυρηνικών όπλων μέσω ηλεκτρονικών Permissive Action Links και του ρωσικού συστήματος διοίκησης και ελέγχου, αν και αυτό δεν θα μπορούσε να είναι επαρκής εγγύηση για την πρόσβαση της Ουκρανίας.
