Αυτή η διατηρητέα οικία έγινε δωρεά στον Δήμο και καταρρέει.
Η λέξη χαλές, που σημαίνει αποχωρητήριο ή τουαλέτα στα εξευγενισμένα ελληνικά, είναι αραβική-τούρκικη-αλβανική και την χρησιμοποιούμαι σήμερα κυρίως για να χαρακτηρίσουμε τον αισχρολόγο βωμολόχο ή αθυρόστομο.
Τα λεγόμενα αρχοντικά της Καστοριάς τα σημερινά διατηρητέα, όπως και όλα τα σπίτια κυρίως στα χωριά είχαν τους χαλέδες έξω στην αυλή, δίπλα από το λεγόμενο μαγειρειό, όπου υπήρχε ο φούρνος το πλυσταριό και η κουζίνα για μαγείρεμα. Οι ανάγκες της εξέλιξης ανάγκασαν πολλούς ιδιοκτήτες διατηρητέων να κτίσουν εξωτερικές τουαλέτες εφαπτόμενες του διατηρητέου ήδη από την δεκαετία του ’60 χωρίς να χρειάζεται να υπάρξει κάποια αδειοδότηση αφού δεν υπήρχε τότε κάποιος νόμος για τα διατηρητέα, Στη συνέχεια όταν ψηφίστηκαν οι σχετικοί νόμοι αποτυπώθηκαν αυτές οι προσθήκες από τις πολεοδομίες ως προέκταση του κτίσματος. Όταν επιβλήθηκε ο ΕΝΦΙΑ τα διατηρητέα που κτίστηκαν πριν 100 χρονιά και πλέον, είχαν μια μείωση του ΕΝΦΙΑ στο 40% αν και λογικά θα έπρεπε να ήταν ακόμη μεγαλύτερη ή ακόμη και να μην πληρώνουν καθόλου, διότι όταν δεσμεύεις μια περιουσία ως διατηρητέα, η οποία προσφέρει στον πολιτισμό και τον τουρισμό, δεν γίνεται να ζητάς από έναν κληρονόμο για ένα κτίσμα 150 ή διακοσίων χρόνων να πληρώνει ΕΝΦΙΑ, ενώ η διατήρησή και συντήρησή του κοστίζει πολλαπλάσια από ένα σύγχρονο κτίσμα.
Μέχρι εδώ καλά. Ακούστε όμως το ποιο εξοργιστικό του νόμου που ψήφισαν οι ‘’Πατέρες του Έθνους’’ . Εφόσον υπάρχει προσθήκη καινούργια στο διατηρητέο όπως είναι οι ΧΑΛΕΔΕΣ των 5-10τμ που κτίσθηκαν πριν το 1982(τότε μάλλον ψηφίστηκε ο Νόμος) και δεν θεωρούνται αυτοτελείς χώροι, τότε η τροποποιημένη άδεια συμπαρασείρει και το υπόλοιπο διατηρητέο και χάνει την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ. Δηλαδή αντί το κτίσμα-διαμέρισμα των 100 ή 200 τμ να συμπαρασείρει τον βοηθητικό χώρο των 5-10 τ.μ. γίνεται το αντίθετο. Καλά επειδή κανένας από του 300 δεν είχε διατηρητέο έτσι ώστε να αντιδράσει, ψήφισαν ένα νόμο που καταδικάζει του άτυχους κληρονόμους των διατηρητέων; Είναι λογική αυτή απέναντι στους πολίτες που ζουν σε ένα κράτος που υποτίθεται ότι σέβεται τον πολίτη; Δηλαδή τι θα πρέπει να κάνει ο απλός πολίτης για να εισακουσθεί το αυτονόητο και δίκαιο αίτημά του;
Για τα διατηρητέα γράψαμε και άλλη φορά άρθροτο 2014με τίτλο:
Ο ΦΟΡΟΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ (ΕΝΦΙΑ) ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΙ ΤΟΝ ΠΟΛΤΙΣΜΟ.
(Αμελητέος για τον προϋπολογισμό αλλά μεγάλης αξίας για τον πολιτισμό)
και το επαναλάβουμε:
<<Πριν δυο περίπου χρόνια, μια ομάδα ιδιοκτητών διατηρητέων της Καστοριάς, έστειλε σε όλα τα κόμματα και στους τοπικούς βουλευτές, ένα υπόμνημα για την απαλλαγή των διατηρητέων κτισμάτων νεοκλασικών και αρχοντικών, από το λεγόμενο χαράτσι. Φυσικά όχι μόνο δεν εισακούσθηκαν αλλά ούτε καν μπήκε κανείς στον κόπο να τους απαντήσει. Με λίγα λόγια τους έγραψαν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Εμείς στο δημοσίευμα αυτό θα παραθέσουμε σχεδόν αυτούσια την επιστολή χωρίς πολλά σχόλια.
Για το μόνο που θα διερωτηθούμε είναι το εξής: Πως είναι δυνατόν η πολιτεία να δεσμεύει την περιουσία κάποιου κληρονόμου για λόγους πολιτισμικούς αρχαιολογικούς κλπ., και από πάνω να τον φορολογεί κιόλας. Διαβάστε την παρακάτω επιστολή και βγάλτε τα συμπεράσματά σας.
‘’Είναι σε όλους γνωστό ότι, τα αρχοντικά διατηρητέα νεοκλασικά και μη, είναι ένας πόλος έλξης για κάθε περιοχή, που συμβάλουν στον πολιτισμό τον τουρισμό και γενικά στην θετική εικόνα κάθε περιοχής. Είναι τα κτίσματα αυτά που διασωθήκαν από την κατεδάφιση και δεν συνέβαλαν στην τσιμεντοποίηση του περιβάλλοντος για κερδοσκοπικούς λόγους. Σήμερα άλλα ερημώνουν και άλλα κατοικούνται και συντηρούνται με άνισους όρους, έναντι των νέων κτισμάτων που ενοικιάζονται και φέρουν εισοδήματα στους ιδιοκτήτες του.
Εμείς επειδή θεωρούμαι ότι η συμβολή των διατηρητέων κτισμάτων είναι τόσο μεγάλη στον πολιτισμό τον τουρισμό και κατ’ επέκταση στην δημιουργία υπεραξίας και εισοδήματος τόσο στην περιοχή όσο και στο κράτος, που δικαιούνται τόσο τα ίδια όσο και οι ιδιοκτήτες τους, μια άλλη μεταχείριση και αντιμετώπιση τόσο από την πολιτεία όσο και από τους τοπικούς φορείς.
Όταν μια κοινωνία δεσμεύει μια περιουσία, για αρχαιολογικούς πολιτισμικούς κλπ. λόγους νομίζουμε ότι θα πρέπει από την άλλη να ανταμείβει τους ιδιοκτήτες αφού ούτε να το εκμεταλλευτούν μπορούν(πχ. συνιδιοκτησίες κλπ), ούτε να το κατεδαφίσουν όπως έκαναν κάποιοι άλλοι εκμεταλλευόμενοι κάποιες ευκαιρίες, απεναντίας όμως συμβάλουν με την αναπαλαίωσή τους στην ανάπτυξη και την πρόοδο την κοινωνίας και του τόπου που βρίσκονται.
Εμείς θεωρούμε ως αυτονόητο όταν μια περιουσία δεσμεύεται από το δημόσιο τότε θα πρέπει ή να αποζημιώνετε ή να δίδετε ως αντάλλαγμα κάποιο οικόπεδο προκειμένου ο ιδιοκτήτης να μπορεί να ζει όπως κάθε πολίτης με τις σύγχρονες απαιτήσεις της ζωής, ή να μην επιβαρύνονται με ΄΄ χαράτσια ΄΄ και άλλους δημοτικούς φόρους.
Με το αίτημα αυτό ως ιδιοκτήτες διατηρητέων σπιτιών, τα οποία χρονολογούνται από τον 18ον έως τα μέσα του 20ου αιώνα, ζητάμε από την Ελληνική πολιτεία να μας αντιμετωπίσει δίκαια και αντικειμενικά, ως προς το ζήτημα της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας, για τους παρακάτω λόγους που αναφέρουμε:
- η πολιτεία για λόγους πολιτιστικής και πολιτισμικής κληρονομιάς τα κήρυξε διατηρητέα και δεν μας επιτρέπει να τα εκμεταλλευτούμε όπως έπραξαν άλλοι συμπολίτες μας κατεδαφίζοντας τα.
- συμβάλουν στον τουριστική ανάπτυξη του τόπου που βρίσκονται.
- τα συντηρούν με δικά τους χρήματα.
- τα περισσότερα δεν είναι εκμεταλλεύσιμα.
- πολλά από αυτά λόγω πολλών ιδιοκτητών έχουν καταρρεύσει.
- δεν ανταποκρίνονται στις λειτουργικές ανάγκες της σύγχρονης εποχής,
αλλά και για πολλούς άλλους λόγους, ζητούμε από την πολιτεία να μας απαλλάξει από κάθε φορολογική επιβάρυνση καθότι θεωρούμε ότι ένα περιουσιακό στοιχείο, το οποίο δημιουργεί υπεραξία(τουριστικό αξιοθέατο κλπ), είναι από το κράτος δεσμευμένο, δεν προσφέρεται για εκμετάλλευση και η συντήρησή του είναι δυσανάλογη σε σχέση με τα σύγχρονα κτίρια, είναι άδικο και αντιδεοντολογικό να φορολογείται όπως τα άλλα κτίσματα.
Ποιο συγκεκριμένα τα αιτήματα μας είναι:
-Απαλλαγή από κάθε φόρο κληρονομιάς όταν πρόκειται για διατηρητέα κατοικία.
-Να μην θεωρείται ως πρώτη κατοικία εφόσον χαρακτηρίσθηκε διατηρητέο.
-Να μην επιβαρύνεται με κανένα τέλος ακίνητης περιουσίας, εφόσον προέρχονται από κληρονομιά και όχι αγορά.
-Δυνατότητα στους δήμους να απαλλάσσει από τα δημοτικά τέλη όλες τις διατηρητέες κατοικίες που είναι χαρακτηρισμένες ως διατηρητέα και χρησιμοποιούνται ως κατοικία.
-Δυνατότητα ένταξης σε προγράμματα αναπαλαίωσης χωρίς ίδια συμμετοχή.
Αυτά είναι τα ελάχιστα τα οποία μπορεί να κάνει μια ευνομούμενη πολιτεία, σε κάποιους ανθρώπους που οι πρόγονοί τους είχαν κάποτε την οικονομική επιφάνεια και έκτισαν κάποια αρχιτεκτονικού κάλους κτίρια, δεν είχαν το ΄΄ προνόμιο ΄΄ να τα κατεδαφίσουν για να τα κάνουν πολυκατοικίες για εκμετάλλευση, τα δέσμευσε η πολιτεία και τώρα οι κληρονόμοι πρέπει να καταβάλουν τεράστια έξοδα συντήρησης για να τα κάνουν λειτουργικά και κατοικήσιμα σε σχέση με τις ανάγκες της εποχής, ίσως διότι συναισθηματικοί λόγοι τους αναγκάζουν να μένουν στις προγονικές κληρονομιές τους. Νομίζουμε ότι αυτό είναι το ελάχιστο που θα μπορούσε να κάνει μια ευνομούμενη πολιτεία, η οποία δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να τα αποζημιώσει ή να τα ανταλλάξει με κάποια εκμεταλλεύσιμα οικόπεδα ‘’
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ
ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΩΝ ΚΤΙΣΜΑΤΩΝ
Καστοριά Δεκέμβριος 2012 >>.
(Αυτό ήταν το κείμενο της πρωτοβουλίας αυτής, το οποίο δημοσιοποιούμαι ξανά σήμερα μήπως, ευαισθητοποιηθούν οι ΄΄ πατέρες του έθνους ΄΄ έστω και την ύστατη στιγμή και λάβουν υπόψη τους, ένα αίτημα που είναι λογικό, μπορεί να καλυφθεί από το πρωτογενές πλεόνασμα, είναι αμελητέου κόστους για το προϋπολογισμό αλλά μεγάλης αξίας για τον πολιτισμό).
