Ο Κορησιώτης άριστος δάσκαλος Σωτήρης Γ. Γεωργιάδης έγραψε κι έκδωσε στη Θεσσαλονίκη το έτος 1988 ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλιδάριο 30 σελίδων, που φέρει τον τίτλο «Ο εκ Κορησού Καστοριάς Άγιος Διονύσιος, κτίτορας της ομώνυμης μονής του Αγίου Όρους».
.
.
Το εν λόγω μικρό βιβλίο, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, παρουσιάζει εν συντομία τον θαυμαστό «Βίο και την Πολιτεία» του αναφερόμενου αγίου, ο οποίος γεννήθηκε στην Κορησό Καστοριάς το έτος 1318 και απεβίωσε στην Τραπεζούντα κι ετάφη στην εκεί ευρισκόμενη Μονή Βαζελώνος το 1390, σε ηλικία 72 ετών.
Ο πρόλογος και το επιλογικό κείμενο τού θεματικού βιβλιδαρίου, που αναφέρονται αντιστοίχως στην Κορησό και στο ναό του αγίου Διονυσίου, που ανεγέρθηκε σ’ αυτήν κατά τη διετία 1968 – 1970, παρουσιάζονται ακολούθως:
1) Το χωριό Κορησός Καστοριάς.
Ένα από τα ωραιότερα, τα πιο προοδευμένα και φιλόθρησκα χωριά του Νομού Καστοριάς είναι η ΚΟΡΗΣΟΣ. Οι κάτοικοι της πρόσφεραν πάρα πολλά στο παρελθόν, αλλά και σήμερα εξακολουθούν να προσφέρουν σ’ όλους τους τομείς: εθνικό, κοινωνικό, επαγγελματικό, ιδιαίτερα όμως στον πνευματικό.
Η Κορησός είχε παλιότερα ένα πλήθος πνευματικών ανθρώπων. Σήμερα εξακολουθεί να έχει την πρώτη θέση στο Νομό σε επιστήμονες, μέσα και έξω από την Ελλάδα, που τιμούν το όνομα της ιδιαίτερης πατρίδας τους.
Την πρώτη θέση μεταξύ των πνευματικών παιδιών της κατέχουν δύο αδέρφια, που έζησαν κατά το 14ο αιώνα. Ήταν ο Όσιος ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ και ο Θείος ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ. Ο πρώτος κτίτορας της Ιεράς Μονής του ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ στο Άγιο Όρος και ο δεύτερος ηγούμενος της Ιεράς Μονής του ΦΙΛΟΘΕΟΥ στο Άγιο Όρος και αργότερα μητροπολίτης Τραπεζούντας.
Μεγάλη είναι η τιμή για την Κορησό, γιατί μεταξύ των παιδιών της που διακρίθηκαν συμπεριλαμβάνονται και τα δύο παραπάνω παιδιά της. Το ότι κατάγονταν από την Κορησό φαίνεται από: α) ιδιόγραφο αυτοβιογραφικό σημείωμα του ΘΕΙΟΥ Διονυσίου, που βρίσκεται σήμερα (αριθ.616 χειρόγραφο) στη βιβλιοθήκη του Αγίου Όρους, β) τα χρυσόβουλλα Ιωάννου Ε΄ Παλαιολόγου του έτους 1366 και Αλεξίου Γ΄ του Κομνηνού αυτοκράτορα Τραπεζούντας του έτους 1375 και γ) τον ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ (βίοι αγίων) Συμεών του Μεταφραστού, που εκδόθηκε στη Βενετία το έτος 1644.
2) Η ανέγερση του ναού Αγίου Διονυσίου στην Κορησό, έτη 1968 – 1970
Επιθυμία και όνειρο μεγάλο όλων των Κορησιωτών, με πρωτεργάτη τον αείμνηστο δάσκαλο και δημοσιογράφο Ιωάννη Τσιτσιπάνη, ήταν το κτίσιμο Ιερού Ναού στη γενέτειρα του. Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και πραγματοποιήθηκε η επιθυμία τους. Μετά τον πανηγυρικό εορτασμό της μνήμης Του στην Κορησό, στις 25 Ιουνίου 1968, παρουσία του τότε Μητροπολίτου Καστοριάς κ.κ. ΔΩΡΟΘΕΟΥ, των αρχών του Νομού Καστοριάς, όλων των κατοίκων Κορησού και των γύρω κοινοτήτων, πάρθηκε η ιστορική απόφαση να χτιστεί ο Ιερός Ναός.
Με πρωτοβουλία της κοινότητας, η οποία άνοιξε δρόμο μήκους 1.500 περίπου μέτρων και με συμμετοχή όλων των Κορησιωτών, που ζουν στην Κορησό, σε άλλα μέρη της Ελλάδας, στις Η.Π.Αμερικής, Καναδά, Δυτ. Γερμανία και άλλες χώρες του εξωτερικού, οι οποίοι βοήθησαν με αξιόλογες οικονομικές εισφορές αλλά και προσωπική εργασία, με την οικονομική ενίσχυση της Ιεράς Μονής ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ, του Αγίου Όρους, του Παγκείου
ιδρύματος Αθηνών και πάρα πολλών ευσεβών χριστιανών από την Καστοριά, τα γύρω χωριά και από άλλα μέρη, με τις ευχές και την έμπρακτη συμπαράσταση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου, τότε, Καστοριάς κ.κ. Δωροθέου, τη διάθεση μηχανημάτων από τη Νομαρχία και την προσφορά των: α) Κώστα Παπαθεοδώρου, αρχιτέκτονα μηχανικού που έκανε δωρεάν τα σχέδια του ναού, β) Δάμου Γουγούση, μηχανικού (κατάγεται από την Κορησό) που έκανε και αυτός δωρεάν τη στατική μελέτη του έργου, στις 22 Σεπτεμβρίου 1968 έγινε από τον αείμνηστο Αρχιμανδρίτη Σεβαστιανό Στεφανόπουλο η θεμελίωση του ναού του Αγίου Διονυσίου στη μαγευτική τοποθεσία ΤΣΑΚΩΝΗ Κορησού.
Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα τελείωσε ο ναός και κατά τη γιορτή της μνήμης Του, στις 25 Ιουνίου 1970, έγιναν απο τους Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ.κ. ΔΩΡΟΘΕΟ και αείμνηστο Αρχιμανδρίτη ΓΑΒΡΙΗΛ, καθηγούμενο τότε της Ιεράς Μονής ΑΓΙΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ Αγίου Όρους, μεγαλόπρεπα τα εγκαίνια του ωραιότατου ναού, παρουσία των αρχών του Νομού Καστοριάς, όλων των Κορησιωτών και πλήθους ευσεβών χριστιανών από την Καστοριά και τα γύρω χωριά.
Έτσι ένα όνειρο και μια μεγάλη επιθυμία των Κορησιωτών έγινε πραγματικότητα.
Η μνήμη του Αγίου Διονυσίουεορτάζεται κάθε χρόνο στις 25 Ιουνίου, οπότε ψάλλεται το παρακάτω Απολυτίκιό του:
Τον βλαστόν της ερήμου και εν σώματι άγγελον
τον της Κορησού θείον γόνον, Μονής Προδρόμου δομήτορα
τιμήσωμεν εν ύμνοις και ωδαίς μιμούμενοι Αυτού τας αρετάς,
Διονύσιον θείον της Εκκλησίας πάσα η πληθύς κραυγάζουσα ομοφώνως:
Δόξα τω Σε δοζάσαντι Χριστέ, δόξα τω Σε στεφανώσαντι,
δόξα τω δωρισμένω Σε ημίν πρέσβυν ακοίμητον.
3) Συναξάρι του οσίου ΔιονυσίουΌσιος Διονύσιος ο Μικροαθωνίτης, κτήτορας της Ιεράς Μονής Αγίου Διονυσίου Αγίου Όρους (1316-1390).
Γεννήθηκε το 1316 στην Κορησό της Καστοριάς. Από μικρός πόθησε το μοναχικό σχήμα και μόλις «εφύη το γένειόν του» αναχώρησε για τον Άθωνα και υποτάχθηκε στον κατά σάρκα αδελφό του, τον άγιο Θεοδόσιο, που ήταν ηγούμενος στη μονή Φιλόθεου. Εκεί χειροτονήθηκε διάκονος και ιερεύς, συμπλήρωσε τις γραμματικές του γνώσεις και έλαμπε σε όλη την αδελφότητα για τις αρετές του.
Ο πόθος της ησυχίας τον απομακρύνει από τη μονή του και τον φέρνει σε ένα σπήλαιο της νότιας πλευράς του Όρους, που λέγεται Μικρός Άθωνας. Εκεί έζησε ο τρισόλβιος με υπερθαύμαστη άσκηση δίχως να γευθεί τίποτε το μαγειρευμένο επί μία τριετία (1347-1350). Η φήμη της ισάγγελης βιοτής του έφερε πολλούς φιλάρετους πλησίον του. Σε όλους έγινε υπόδειγμα και παράδειγμα, πηγή ωφελείας. Η διάκριση του βοήθησε και πολλούς κοσμικούς που έρχονταν προς εξομολόγηση.
του Οσίου Διονυσίου Αγίου Όρους
Αγρυπνώντας, είδε θείο όραμα -«θεία τις δύναμις ως καιομένη λαμπάς αυτώ καθωράτο»- και αποφάσισε την ίδρυση μονής. Για τον λόγο αυτό πήγε να συναντήσει τον αδελφό του Θεοδόσιο, που είχε γίνει μητροπολίτης Τραπεζούντος, και μαζί πήγαν στον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄ τον Κομνηνό. Ο αυτοκράτορας τους υποδέχθηκε με τιμές και ευχαρίστως έδωσε χρήματα, εκδίδοντας χρυσόβουλλο για τη νέα μονή (1375), με μόνη απαίτηση τη μνημόνευση του ονόματος του. Κτίσθηκε το 1380 και αφιερώθηκε στον Τίμιο Πρόδρομο, σήμερα είναι όμως γνωστή με το όνομα του κτήτορός της. Μετά από καταστροφή πειρατών, ο Διονύσιος ξαναπηγαίνει στην Τραπεζούντα για τρίτη φορά για νέες ενισχύσεις. Εκεί τον βρήκε ο θάνατος, τον όποιο είχε προγνωρίσει. Το λείψανο του τέλεσε πολλά θαύματα.
Στη μονή του οσίου, που αναδείχθηκαν αρκετοί άγιοι, βρίσκεται το αυτοκρατορικό χρυσόβουλλο και η εικόνα της Θεοτόκου του Ακάθιστου, που έδωσε ο αυτοκράτορας Αλέξιος στον όσιο. Κατά την παράδοση, ενώπιον της λεγόταν ο Ακάθιστος Ύμνος.
Τον βίο του οσίου έγραψε ο ιερομόναχος Μητροφάνης. Ακολουθία του υπάρχει σε κώδικα της μονής του. Νεώτερη συνέθεσε ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Ναός του υπάρχει στην ιδιαίτερη πατρίδα του.
Η μνήμη του τιμάται στις 25 Ιουνίου, την επόμενη της εορτής της μονής, του Γενεσίου του Τιμίου Προδρόμου. Η κοίμηση του όμως έγινε στις 25 Φεβρουαρίου.
Πηγή: Μοναχού Μωϋσέως Αγιορείτου, Άγιοι Αγίου Όρους, Εκδόσεις Μυγδονία, Θεσσαλονίκη 2007.
(Παρουσίαση: Γιώργος Τ. Αλεξίου)
.
