Το γαϊτανάκι: έθιμο των Θεοφανείων στο Επταχώρι

Το γαϊτανάκι το χορεύουν έξι ζευγάρια νέων. Ντυμένες με την τοπική παραδοσιακή «στόφα» οι κοπέλες, ενώ οι νεαροί με άσπρη φουστανέλα. Οι “ντάμες” και οι “καβαλιέροι”, έτσι τους έλεγαν παλιά! Οι δώδεκα χορευτές, μέχρι αρχές δεκαετίας ’60, ήταν μόνο άντρες, δηλαδή οι έξι ήταν άντρες ντυμένοι με τη γυναικεία “στόφα” (5η φωτ.)

Το χόρευαν έξι φορές πηγαίνοντας από μαχαλά σε μαχαλά. Και βέβαια με τα όργανα των οργανοπαιχτών μας Χαλκιάδων: κλαρίνο, νταούλι, ακορντεόν, βιολί. Τώρα χορεύεται μόνο στην πλατεία.

Γράφει ο Κώστας Μάνος στο βιβλίο του «Λαογραφία Επταχωρίου», 1962: «Χορεύοντας σε ρυθμό βάλς τα έξι ζευγάρια πλέκουν και ξεπλέκουν αριστοτεχνικά, με αντίστροφα εναλλασσόμενες συναντήσεις καβαλιέρηδων και νταμών, δώδεκα πολύχρωμες κορδέλες που συγκρατούνται απ΄την κορυφή ενός κονταριού. Ένας που διευθύνει το γαϊτανάκι δίνει το σύνθημα για την έναρξη και την παύση του χορού. Όλη η συνοδεία γυρίζει στις γειτονιές και το χορεύουν, άλλοι δε, που αποτελούν την επιτροπή, γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι, μαζεύουν χρήματα και τα διαθέτουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς και έργα στο χωριό.» (Στα νεότερα χρόνια δεν μαζεύουν χρήματα)

Τα τελευταία χρόνια χορεύεται κάπου κάπου το καλοκαίρι, στο πανηγύρι τής αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου), ενώ στις 6 Ιανουαρίου σπάνια το βλέπουμε, αφού δεν βρίσκονται εύκολα τα έξι ζευγάρια νέων που χρειάζονται για να το “παίξουν”…

Τα Θεοφάνεια 2020 το είδαμε τελευταία φορά… Ας ελπίσουμε του χρόνου να το ξαναδούμε. Το φετινό ημερολόγιο του Πολιτιστικού Συλλόγου μας (Φ.Σ.Α.Ε) έχει αφιέρωμα στο γαϊτανάκι με παλιές και νέες φωτογραφίες από 1952 μέχρι 2020.Στη συλλογή Τζημοπούλειου έχουμε 60 παλιές φωτογραφίες με γαϊτανάκι, η παλιότερη είναι αρχές δεκαετίας 1930.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΛΟΥΛΑΚΗ ΣΤΟ FACEBOOK

.

Κοινοποίησε:

Σχετικές δημοσιεύσεις