Ελαβα το παρακάτω μήνυμα από διαδικτυακό και πολιτικό φίλο, εργαζόμενο στη Λάρκο, ο οποίος θέλει να μην δημοσιοποιήσω το όνομά του. Αξίζει να το διαβάσετε, για την ισορροπημένη, αντικειμενική ματιά, για τις πληροφορίες από πρώτο χέρι, για τα εξαιρετικά Ελληνικά και το “ζωντανό” ύφος γραφής. Υπάρχει παντού η “άλλη Ελλάδα” αλλά είναι μειονότητα.
Κύριε Τζήμερε,
Είμαι εργαζόμενος της Λάρκο, υποστηρικτής των απόψεών σας και της Δημιουργίας (παράδοξο αλλά συμβαίνει!) και παρακολουθώντας με προσοχή τη χθεσινή σας διαδικτυακή συζήτηση σχετικά με τη Λάρκο, αποφάσισα στα πλαίσια του εποικοδομητικού δημοκρατικού διαλόγου να μοιραστώ κάποιες σκέψεις μαζί σας.
Κατ’αρχάς θα ήθελα να σας συγχαρώ για την ενημέρωσή σας σχετικά με την εταιρία μας και τη στάση σας που βασίζεται σε πρακτικές απόψεις και όχι στις λαϊκίστικες κορώνες που κυκλοφορούν και πολλές φορές φτάνουν στα όρια του προσβλητικού για εμάς.
Όπως το αναφέρετε σωστά και πέρα από τα προβλήματα που όλοι ξέρουμε πώς προέκυψαν, η Λάρκο είναι ένα εθνικό κεφάλαιο. Είναι ο μόνος παραγωγός νικελίου στην Ε.Ε. Τα υπόλοιπα εργοστάσια στην Ευρώπη βρίσκονται σε Ρωσία, Ουκρανία, Σκόπια και Κόσσοβο (νομίζω έχει κλείσει), περιοχές προφανώς πολιτικά ασταθείς. Δικά της ορυκτά έχει μόνο η Ελλάδα και οι Ρωσία, οι υπόλοιποι εισάγουν. Όλο το προϊόν εξάγεται σε ευρωπαϊκές χώρες. Το σιδηρονικέλο που παράγουμε είναι βασικό συστατικό του ανοξείδωτου χάλυβα (και είναι -ρητορική μάλλον- απορία γιατί δεν έχει γίνει σύμπραξη με κάποια ελληνική χαλυβουργία για να παράγουμε εγχώριο ανοξείδωτο χάλυβα με τεράστια προστιθέμενη αξία). Αν το εργοστάσιο δούλευε όπως παλιά, θα μπορούσαμε να παράγουμε μέχρι και 11.000 τόνους νικελίου ετησίως, με τρέχουσα τιμή 17-18.000€ ο τόνος και αυξητική τάση, καταλαβαίνετε την επίδραση στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας. Χώρια το επίμαχο σήμερα και πανάκριβο κοβάλτιο που υπάρχει στο μετάλλευμα και με τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις δε μπορεί να διαχωριστεί και σχεδόν χαρίζεται.
Εκτός αυτού, η εταιρία δίνει ψωμί και σε δεκάδες συνεργάτες, εργολάβους, τοπικές κοινωνίες που κανείς δεν υπολογίζει όταν με ελαφρά την καρδιά φωνάζει «κλείστε το επιτέλους να ησυχάσουμε». Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις ιδιωτικές εταιρίες που παίρνουν τη «σκουριά», το παραγωγικό απόβλητο, το μετατρέπουν σε υλικό αμμοβολής και το πουλάνε. Σχεδόν κάθε βδομάδα γεμίζουν ένα καράβι προς εξαγωγή και τα τελευταία δύο χρόνια δεν έχουμε πετάξει ούτε ένα τόνο αποβλήτων στη θάλασσα, όπως παλιά που συμφωνώ ότι ήταν ένα τεράστιο οικολογικό έγκλημα.
Οι εγκαταστάσεις είναι πεπαλαιωμένες γιατί ποτέ δεν εκπονήθηκε ένα σοβαρό σχέδιο εκσυγχρονισμού και τα πάντα αφέθηκαν στη μοίρα τους να απαξιωθούν. Σήμερα έχουμε φτάσει σε εξευτελιστικό στάδιο, δεν υπάρχουν ούτε τα στοιχειώδη ανταλλακτικά για να κάνουμε τη δουλειά μας και δυστυχώς δεν είμαστε απόφοιτοι του Χόγκουαρτς για να λειτουργήσουμε το εργοστάσιο με μαγικά ξόρκια του Χάρι Πότερ. Προσωπική εκτίμηση πάντως είναι ότι με μια σωστή επένδυση, το εργοστάσιο μπορεί να σταθεί στα πόδια του και να γίνει παραγωγικό, τεχνικές λύσεις πάντα υπάρχουν, αρκεί να χαράσσεται η σωστή πορεία. Και πάλι νομίζω ότι λέω πράγματα που τα γνωρίζετε καλύτερα από εμένα.
Μας κατηγορούν ότι είμαστε τα «βολεμένα golden boys του δημοσίου». Βλέποντας τις συνθήκες στην αγορά έξω, παραδέχομαι ότι ίσως να είμαστε στους ευνοημένους. Ξέρετε όμως πολλά golden boys του δημοσίου που όταν πηγαίνουν σπίτι τους και κάνουν μπάνιο, το νερό της μπανιέρας γίνεται καφέ από τη βρώμα που βγαίνει; Οι συνθήκες εργασίας σχεδόν τριτοκοσμικές και αυτό με τη συνενοχή όλων μας που για κάποιο μαζοχιστικό λόγο ανεχόμαστε ή συνηθίσαμε αυτό το χάλι και όταν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων υποβάλλουν αιτήματα είναι πρωτίστως για επιδόματα και βολέματα και όχι για να πάψουμε να μοιάζουμε με χοιροστάσιο. Και όσοι προσπάθησαν να συμμαζέψουν κάπως τα πράγματα και να επιβάλλουν τους αυτονόητους στη βιομηχανία κανόνες ασφαλείας για να πάψουμε ίσως να βλέπουμε συναδέλφους να έρχονται περπατώντας για δουλειά και να φεύγουν οριζοντίως αντιμετώπισαν τη μήνη και κατά το κοινώς λεγόμενο πήραν πόδι.
Όσο αφορά το περίφημο μισθολογικό κόστος, η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Παρένθεση: να θυμόμαστε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών της Λάρκο αφορά το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και των πρώτων υλών και όχι το μισθολογικό κόστος. Υπάρχουν τρομερές μισθολογικές ανισότητες και φυσικά μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ προσόντων και αμοιβής. Στα τμήματα υπάρχουν εργαζόμενοι της ίδιας ειδικότητας με μισθολογικές αποκλίσεις, σχεδόν πάντα σε βάρος των νέων που δε δικαιολογούνται και τελικά καταλήγουν σε γκρίνιες και προστριβές. Υπάρχουν και αυτοί (αν και όχι πια τόσοι πολλοί) που σίγουρα είχαν εισοδήματα πάνω από το επίπεδό τους, τη θέση τους και την κατάσταση της εταιρίας. Αλλά υπάρχουν και νέοι που βρίσκονται μισθολογικά λίγο παραπάνω από το βασικό μισθό, δεν είναι άπαντες στην κατηγορία των προνομιούχων.
Υπάρχουν και αυτοί που όχι μόνο έβαλαν το χέρι τους στο μέλι, αλλά γέμιζαν βαζάκια με αυτό και έκαναν εμπόριο… Και άλλοι που μετέτρεψαν την εταιρία σε εκλογικό κέντρο. Και αυτοί που κουράστηκαν από τις συνθήκες, κουράστηκαν από την αδικία, κουράστηκαν να βγάζουν τη δουλειά άλλων, κουράστηκαν να ακούν υποσχέσεις και βρήκαν εργασία στον «κακό» ιδιώτη με καλύτερες αποδοχές και καλύτερες προοπτικές. Και οι περισσότεροι, κατά την ταπεινή μου γνώμη, ήταν οι πιο άξιοι συνάδελφοι, ό,τι και αν λέει αυτό για το μέλλον της εταιρίας αν συνεχίσει να λειτουργεί όπως λειτουργεί.
Υπάρχει κόσμος φιλότιμος, άνθρωποι με εμπειρία και γνώσεις που ξέρουν καλά τη δουλειά τους. Από την άλλη, υπάρχουν και αρκετά παράσιτα, γνωστό αυτό. Εμείς αποκαλούμε σαρκαστικά το εργοστάσιο «άσυλο» αφού εδώ καταλήγουν τοπικά κομματικά βολέματα που δεν έχουν τα προσόντα για να δουλέψουν αλλού.
Η απόλυτη καταστροφή της Λάρκο είναι η κομματικοκρατία. Αξιολόγηση με την έννοια του ιδιωτικού τομέα δεν υπάρχει που-θε-νά. Οι υποτιθέμενοι προϊστάμενοι δεν έχουν κανένα λόγο ούτε για το ποιος θα αναλάβει δουλειά ούτε για το ποιος είναι άξιος για δουλειά. Και πολλές φορές ο τελευταίος λόγος ανήκει στους συνδικαλιστές ή σε τοπικούς άρχοντες που φυσικά πουλάνε εκδούλευση έναντι ψήφων. Μπορούσαμε να γράψουμε βιβλίο με ιστορίες αλλά δεν έχει νόημα, δεν είναι σκοπός μου να στοχοποιήσω άτομα αλλά να μεταφέρω, από τη δική μου ματιά αυτά που συμβαίνουν.
Όπως υπάρχει η περίοδος των μεταγραφών στο ποδόσφαιρο, έτσι υπάρχει και εδώ η περίοδος των προαγωγών και μεταθέσεων, που πάντα τοποθετείται χρονικά μερικούς μήνες μετά την αλλαγή του κόμματος που κατέχει την εξουσία. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η «απόδοση» δεν είναι το βασικό κριτήριο. To 2018-2019 έγινε μια προσπάθεια να καταρτιστεί συλλογική σύμβαση εργασίας για να αμβλυνθούν κάπως αυτές οι ανισότητες και μεταξύ διοίκησης και σωματείου οι διαπραγματεύσεις είχαν ολοκληρωθεί στο 95%, όμως στο τέλος ναυάγησαν λόγω του κομματικού πολέμου μεταξύ των προσκείμενων στην τότε κυβέρνηση διοικούντων και των συνδικαλιστών της νυν κυβέρνησης. Ακούστηκε και η φήμη ότι για να γίνει εξορθολογισμός χωρίς να επιβαρυνθεί το μισθολογικό κόστος θα έπρεπε οι υψηλόμισθοι παλιοί να θυσιάσουν κάτι προς όφελος των νεότερων και αδικημένων κάτι που οι συναδελφικά αλληλέγγυοι παλιοί δε δέχτηκαν. Τελικά με την ειδική διαχείριση θυσιάσαμε όλοι ανεξαιρέτως.
Κύριε Τζήμερε, αν εσείς ήσασταν ανώτερο στέλεχος ή πρόεδρος εταιρίας και ξέρατε ότι είτε ήσασταν παραγωγικός είτε όχι, λίγους μήνες μετά τις εκλογές θα μπαίνετε στο ψυγείο για να πάρουν τη θέση σας κάποιοι άλλοι, προσκείμενοι στην κυβέρνηση, θα είχατε κάποιο σημαντικό κίνητρο για να δώσετε το κάτι παραπάνω στη δουλειά σας ή απλά θα κοιτούσατε να υπηρετήσετε όσο το δυνατόν καλύτερα τον κομματικό μηχανισμό και ίσως να επωφεληθείτε από αυτόν; Στα χρόνια που βρίσκομαι εδώ, υπήρξαν άνθρωποι στο τιμόνι αδιάφοροι, τυχοδιώκτες αλλά και, πρέπει να το πω φωναχτά, άξιοι που ενδιαφέρθηκαν σοβαρά για την εταιρία και προσπάθησαν να τη σηκώσουν όρθια, μόλις όμως αναγκαστικά ήρθαν σε αντιπαράθεση με τα συνδικαλιστικού τύπου συμφέροντα, δέχτηκαν σφοδρή επίθεση και ή εγκατέλειψαν ή καρατομήθηκαν. Και φτάσαμε εκεί που φτάσαμε, σαν τον αρνητή που φτάνει στο νοσοκομείο και αρνείται πεισματικά τη διασωλήνωση γιατί πιστεύει ότι είναι μια ιωσούλα που περνάει με προσευχές και αγιασμό.
Θα σας πω την πιο «αστεία» ιστορία συνδικαλιστικής τρέλας που θυμάμαι. Κατέβασαν, λοιπόν πριν κάποια χρόνια τον κόσμο σε απεργία γιατί καθυστέρησε η μισθοδοσία για μερικές ημέρες. Ούτε εβδομάδες, ούτε μήνες, ημέρες. Η διοίκηση απάντησε ότι πρέπει να φορτωθεί ένα καράβι με νικέλιο, μόλις φορτωθεί, ο αγοραστής θα εξοφλήσει cash το φορτίο και αμέσως θα πληρωθείτε. Το αποτέλεσμα της απεργίας ήταν να καθυστερήσει η φόρτωση 1-2 ημέρες και ανάλογα να καθυστερήσει και η μισθοδοσία (μειωμένη κατά ένα ημερομίσθιο)…
Ακόμη και την ύστατη ώρα, πριν 3 χρόνια έγιναν κάποιες προσπάθειες, έστω και ανορθόδοξες και χωρίς εξασφαλισμένη επιτυχία, να κρατηθούμε στην επιφάνεια αλλά δυναμιτίστηκαν από το κομματικό game of thrones.
Θα σας έλεγα και για τον οικισμό των εργαζομένων, για τον οποίο γίνεται ξαφνικά μεγάλος ντόρος λες και είναι το μοναδικό και σοβαρότατο εμπόδιο στην πορεία ιδιωτικοποίησης, όπου οι «καλοβολεμένοι» ζουν σε εγκαταλειμμένα χωρίς συντήρηση οικήματα σοσιαλιστικής αρχιτεκτονικής του ’70 χωρίς μόνωση, με κουρτίνες που κουνιούνται όταν έξω φυσάει, ταβάνια που στάζουν νερά και τσιμέντα που πέφτουν όταν βρέχει. Κάποτε δεν ήταν έτσι αλλά και αυτά εγκαταλείφθηκαν στη μοίρα τους. Ελάτε να αποτιμήσετε πόσο ενοίκιο θα έπρεπε κάποιος να πληρώνει με όρους αγοράς σε αυτές τις συνθήκες, σκόνη, περιβάλλον και εμείς να το πληρώσουμε. Ο οικισμός καταναλώνει λιγότερο από το 1% της ηλεκτρικής ενέργειας του εργοστασίου σε πλήρη ισχύ.
Αν κάποιος ισχυρίζεται ότι ο οικισμός καταβαραθρώνει οικονομικά την εταιρία, θα ισχυριστώ και εγώ ότι για το λογαριασμό του οικιακού ρεύματος ευθύνεται το ραδιόφωνο και όχι ο θερμοσίφωνας ή ο φούρνος. Και οι στέγες των σπιτιών έχουν άφθονο χώρο για φωτοβολταϊκά και ηλιακούς θερμοσίφωνες, αν κάποιος σκεφτόταν να κάνει οικονομία. Μήπως να σας έλεγα για όλους αυτούς που έχουν δικό τους σπίτι στις γύρω περιοχές αλλά κρατούν και σπίτι στον οικισμό ως εξοχικό, ως αποθήκη ή ως γκαράζ; Για επισκευές και ανακαινίσεις που για άλλους χρεώνονται στην εταιρία και άλλοι θα πρέπει να τις πληρώσουν από την τσέπη τους, αν θέλουν να ζουν ανθρώπινα; Και γιατί όχι, αρκεί κάποιος να έχει τις κατάλληλες «διασυνδέσεις». Για αυτό και ανησυχούμε ότι θα έρθουν οι κακοί καπιταλιστές και θα μας πάρουν τα σπίτια (για να αντιστρέψουμε το γνωστό σύνθημα).
Από ότι βλέπω και διαβάζω μηνύματα, έχει προγραμματιστεί για την Πέμπτη γενική απεργία (κάνοντας χάρη στο Διαχειριστή γλυτώνοντας του μερικά μισθολογικά έξοδα σε ένα εργοστάσιο που υπολειτουργεί και παράγει ζημιές– υποτίθεται ότι ο στόχος της απεργίας είναι να πιέσεις την εργοδοσία) και ο σύλλογος γονέων αποφάσισε να μη στείλουν τα παιδιά στο σχολείο. Διαμαρτυρόμαστε, στερώντας από τα παιδιά την (όποια) σχολική γνώση για μια μέρα! Όπως είπε και ο πρωθυπουργός, η Ελλάδα είναι μια καταπληκτική χώρα για να ζεις.
Θα σταματήσω κάπου εδώ, χωρίς να θίξω όλα τα ζητήματα γιατί πιστεύω ότι ήδη σας κούρασα (και ίσως σας διασκέδασα) με πράγματα που τα γνωρίζετε, τα στηλιτεύετε και είσαστε από τους ελάχιστους στο δημόσιο βίο που βγαίνουν ανοιχτά και χωρίς περιστροφές να τα καταδικάσουν. Εγώ και κάποιοι συνάδελφοι που βλέπουμε τα πράγματα πιο ανοιχτόμυαλα, παρακαλάμε να τελειώσει αυτή η παρωδία και να αναλάβει την εταιρία κάποιος σοβαρός ιδιώτης για να μπει μια τάξη και μια αξιοκρατία. Όχι ότι θα κατέβει ο Μεσσίας και όλα θα γίνουν ξαφνικά παραδεισένια και αγγελικά πλασμένα, ούτε ότι είναι κάτι εξασφαλισμένο, αλλά δε βλέπω κάποια άλλη ρεαλιστικά βιώσιμη λύση. O άλλος δρόμος είναι ο επώδυνα αργός και βασανιστικός θάνατος που βιώνουμε.
.
