Έχει προκύψει ένα θεματάκι με τον ιό της ευλογιάς του πιθήκου και, όπως συνήθως, θα γραφούν/ακουστούν οι συνήθεις ανοησίες από τους συνήθεις υπόπτους (κυνηγούς των κλικ και συνωμοσιολόγους). Γι’ αυτό σπεύδω να γράψω μερικά τινά.
1) Ο ιός αυτός είναι γνωστός εδώ και δεκαετίες (1958) και δεν αποτελεί σοβαρή απειλή για τη Δημόσια υγεία.
2) Είναι συγγενής του ιού της ευλογιάς του ανθρώπου, πολύ ηπιότερος όμως (θυμίζω ότι ο ιός της ευλογιάς του ανθρώπου έχει εκριζωθεί από τον πλανήτη).
3) Η ονομασία του είναι εντελώς παραπλανητική, διότι οι πίθηκοι είναι ένα μόνο από τα είδη ζώων που μπορούν να νοσήσουν από αυτόν και δεν αποτελούν τη φυσική δεξαμενή του. Η ονομασία προήλθε από τις περιστάσεις υπό τις οποίες ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά: είχε προσβάλει δυο πληθυσμούς πιθήκων που φυλάσσονταν σε εργαστήριο βιολογικών ερευνών (είναι να μην σου βγει το όνομα).
4) Η φυσική δεξαμενή του ιού (το πού δηλαδή κατοικοεδρεύει υπό συνήθεις συνθήκες) είναι άγνωστη, ωστόσο πιθανολογείται ότι βρίσκεται σε πληθυσμούς αγρίων τρωκτικών, στην υποσαχάρια Αφρική (καθόλου πρωτότυπο, η περιοχή είναι δεξαμενή πολλών ιών). Το πρώτο κρούσμα σε άνθρωπο ανιχνεύθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ) το 1970.
5) Η μετάδοση γίνεται μετά από επαφή με μολυσμένα ζώα και τις εκκρίσεις τους, ιδιαίτερα μετά από δάγκωμα, γρατζουνιά κ.λπ. Ο ιός πάντως μπορεί να μπει στο ανθρώπινο σώμα πρακτικά από οπουδήποτε. Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται κυρίως από το αναπνευστικό (μεγάλα σταγονίδια), αλλά και από οποιαδήποτε επαφή με σωματικά υγρά (ακόμα και μέσω ρούχων ή κλινοσκεπασμάτων).
6) Τα συμπτώματα είναι ακριβώς τα ίδια με εκείνα της ανθρώπινης ευλογιάς: πυρετός, πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι, εξάντληση και αργότερα εκείνο το τυπικό εξάνθημα που αρχίζει από επίπεδες βλάβες και καταλήγει σε φυσαλίδες γεμάτες με υγρό. Η μόνη ουσιαστική διαφορά είναι ότι η ευλογιά των πιθήκων προσβάλλει επίσης και τους λεμφαδένες. Όλα πάντως τα συμπτώματα είναι, κατά κανόνα, ηπιότερα της ανθρώπινης ευλογιάς.
7) Στην παρούσα χρονική συγκυρία υπάρχουν μερικές δεκάδες κρούσματα παγκοσμίως, κυρίως στην Ευρώπη (Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία, Ισπανία). Είναι δηλαδή έξαρση και όχι (φυσικά) επιδημία.
8 ) Επιδημιολογικώς η ευλογιά των πιθήκων έχει στοιχεία μάλλον καθησυχαστικά. Ο ρυθμός αναπαραγωγής του ιού (ο μέσος όρος ατόμων που κολλάνε από ένα μολυσμένο άτομο), το γνωστό σε όλους R, είναι μικρότερο ή το πολύ ίσο της μονάδας. Αυτό σημαίνει ότι δεν ευνοείται η έναρξη ή διατήρηση επιδημίας. Επίσης, η θνητότητα του ιού αυτού είναι 1% έως 10% και τα νυν περιστατικά της Ευρώπης οφείλονται στην εκδοχή του 1%. Ο συνδυασμός λοιπόν χαμηλής μεταδοτικότητας και χαμηλής θνητότητας μας υποχρεώνει να επιτηρούμε, να παρεμβαίνουμε, να μαθαίνουμε, αλλά όχι να χαλάμε τον κόσμο.
9) Εξάρσεις συμβαίνουν κατά καιρούς στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (αναμενόμενο) και εκτός Αφρικής υπήρξε μία με 47 (σαρανταεπτά) κρούσματα το 2003 στις ΗΠΑ (Κάποιος είχε τη φαεινή ιδέα να κάνει εισαγωγή τρωκτικών από την Αφρική. Ευτυχώς δεν υπήρξε κανείς θάνατος).
10) Το «νέο» είναι ότι πολλά τωρινά κρούσματα φέρονται να είχαν σεξουαλικές επαφές μεταξύ τους, μάλλον απρόσμενο σε σχέση με αυτά που γνωρίζαμε έως τώρα. Οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου θεωρούν επισήμως τους MSM (άνδρες που συνευρίσκονται ερωτικά με άνδρες) ως ομάδα υψηλού κινδύνου.
11) Ελάχιστα από τα νυν κρούσματα είχαν ταξιδέψει στην Αφρική. Στα 8 περιστατικά του ΗΒ μόνο το 1 είχε ταξιδέψει (στη Νιγηρία), αυτό το κρούσμα όμως δεν είχε καμία επαφή με τα υπόλοιπα 7 στα οποία πιθανολογείται η σεξουαλική μετάδοση! Το μέγα ερώτημα λοιπόν είναι πώς βρέθηκε και πού βρίσκεται ο ιός στο ευρωπαϊκό έδαφος.
12) Το πλέον καθησυχαστικό μήνυμα που πρέπει να ληφθεί από όλους είναι ότι στις 24 Σεπτεμβρίου του 2019, ο FDA ενέκρινε το εμβόλιο Jynneos κατά της ανθρώπινης ευλογιάς, το οποίο, λόγω της συγγένειας των ιών είναι περίπου 85% αποτελεσματικό και κατά του ιού της ευλογιάς των πιθήκων! (Για το εμβόλιο αυτό υπάρχουν έτοιμα αποθέματα λόγω του θεωρητικού κινδύνου να επανακάμψει η ευλογιά ως τρομοκρατικό ή βιολογικό όπλο).
Πηγές:https://www.cdc.gov/poxvirus/monkeypox/about.html
https://www.gov.uk/…/monkeypox-cases-confirmed-in…
https://www.npr.org/…/rare-monkeypox-outbreak-in-u-k…
Εξαιρετική ανάρτηση απο τον συνάδελφο Panagiotis Houpas