Φωτογραφία Ιστοτόπου της Πολωνικής Δημοκρατίας από την τελετή μνήμης του Πολωνο-Έλληνα ήρωα της αντίστασης κατά των Ναζί, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2020
θεωρείται ο μεγαλύτερος σαμποτέρ των Συμμάχων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκπαιδεύτηκε από τη Βρετανική Υπηρεσία Ειδικών Αποστολών S.O.E. (Special Operations Executive) στη Μέση Ανατολή και του ανατέθηκε η αποστολή να οργανώσει το δίκτυο πληροφοριών, να συντονίσει τη δράση των διαφόρων αντιστασιακών οργανώσεων και κινημάτων την Ελλάδα όπως και τις δολιοφθορές στην Ελλάδα.
Ο Γεώργιος Ιβάνωφ-Σαϊνόβιτς γεννήθηκε στη Βαρσοβία στις 14 Δεκεμβρίου 1911. Πατέρας του ήταν ο κόμης Βλαδίμηρος Ιβάνωφ, συνταγματάρχης του τσαρικού στρατού. Στη Θεσσαλονίκη ήρθε το 1926 με την Πολωνίδα μητέρα του Λεονάρδα Σαϊνόβιτς και τον Έλληνα Ιωάννη Λαμπριανίδη, δεύτερο σύζυγό της.
Ως αθλητής του γυμναστικού συλλόγου «Ηρακλής» κατάφερε νίκες τόσο στους εσωτερικούς όσο και σε διεθνείς αθλητικούς κολυμβητικούς αγώνες και το όνομα του έγινε γνωστό στο Πανελλήνιο. Το 1934 στους Αγώνες Βορείου Ελλάδος που έγιναν στη Θεσσαλονίκη βγήκε πρώτος στα 100 μέτρα ελεύθερο με χρόνο 1΄12΄΄. Το 1936 κατέλαβε την πρώτη θέση στους Ιστιοπλοϊκούς Αγώνες του Θερμαϊκού μαζί με τον ετεροθαλή αδελφό του Αντώνιο Λαμπριανίδη.
Σπούδασε γεωπόνος – μηχανικός στο Πανεπιστήμιο του Λουβαίν (Louvain) στο Βέλγιο. Το 1933 κατέρριψε το πανεπιστημιακό ρεκόρ κολύμβησης του Βελγίου στα 50 μέτρα ελεύθερο με 35΄΄.
Μετά τις μεταπτυχιακές σπουδές του στο Ινστιτούτο Αποικιακής Γεωπονίας στο Παρίσι επέστρεψε στην Ελλάδα. Με την κατάληψη Ναζί φούντωσε μέσα του ο εθνικός παλμός να πολεμήσει για τις δύο πατρίδες του.
Στις 13 Οκτωβρίου 1941 το αγγλικό υποβρύχιο Thunderbοlt τον αποβίβασε στην ακτή ανάμεσα στον Άγιο Ανδρέα και τη Νέα Μάκρη στα πλαίσια της συμμαχικής επιχείρησης Fleshpots για την ανάληψη δράσης ως σαμποτέρ με τον κωδικό 033Β. Ύστερα από έντονη δραστηριότητα σε συνεργασία με αντιστασιακές οργανώσεις, ακολούθησε η σύλληψη του στις 19 Δεκεμβρίου για πρώτη φορά από τους Γερμανούς, μετά από προδοσία του παιδικού του φίλου Κωνσταντίνου Πάντου.
Κατόρθωσε να αποδράσει, ακολούθησε η επικήρυξη του για 500.000 δραχμές και στις 29 Δεκεμβρίου αφίσες με τη φωτογραφία του τοιχοκολλήθηκαν σε όλη την Αθήνα. Παρόλο που οι Γερμανοί τον κατεδίωκαν πλέον συστηματικά, συνέχισε την δράση του μεταδίδοντας με τον κρυφό πομπό του πολύτιμες πληροφορίες και κάνοντας σαμποτάζ.
Την άνοιξη του 1942 είχε φροντίσει στα πλαίσια της επόμενης αποστολής του να πιάσει δουλειά στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά με το ψευδώνυμο Κυριάκος Παρίσσης. Το καλοκαίρι του 1942 συνεργάστηκε με την Οργάνωση Χ για την ανατίναξη των καυσίμων στο αεροδρόμιο του Τατοϊου.
Ανάμεσα στα πολλά σαμποτάζ που οργάνωσε σε συνεργασία με αντιστασιακές οργανώσεις, το πιο σημαντικό ήταν στο εργοστάσιο Μαλτσινιώτη, όπου επισκευάζονταν οι κινητήρες των αεροπλάνων της Λουφτβάφε. Η δολιοφθορά προκάλεσε την πτώση 400-450 αεροσκαφών στην Β. Αφρική, σύμφωνα με γερμανικές εκτιμήσεις, εξαιτίας της οποίας οι δυνάμεις του Άξονα υποχώρησαν 2300 χιλιόμετρα δυτικά μέσα σε διάστημα 6 μηνών. Θεωρείται το μεγαλύτερο σαμποτάζ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ακολούθησε η δεύτερη σύλληψη του μετά από νέα προδοσία στις 8 Σεπτεμβρίου 1942 και αφού το ποσό της επικήρυξης είχε αυξηθεί στα 2 εκ. δραχμές. Ο Γεώργιος Ιβάνοφ καταδικάστηκε τρις εις θάνατον και οδηγήθηκε μπροστά στο Γερμανικό εκτελεστικό απόσπασμα μαζί με τρεις συνεργάτες του. Κτυπώντας τους δήμιούς του προσπάθησε να δραπετεύσει, αλλά τον πλήγωσαν στο πόδι. Πριν πέσει νεκρός βγήκε από τα χείλη του η κραυγή «Ζήτω η Ελλάς! Ζήτω η Πολωνία!» Στις 4 Ιανουαρίου 1943, ο Γεώργιος Ιβάνωφ περνάει στο πάνθεον των ηρώων. Ένας υπεραθλητής που δεν έσκυψε το κεφάλι και έγινε μάρτυρας στον αγώνα κατά του Μεσαιωνικού απάνθρωπου Γ’ Ραιχ.
Η σταδιοδρομία του που στεφανώθηκε από την υπέρτατη θυσία συνοψίζεται με συντομία στην επιτύμβιο επιγραφή στον τάφο του, στο 3ο κοιμητήριο Νίκαιας: «Γεώργιος Ιβάνοφ, έπεσε υπέρ της Ελευθερίας».
Πηγές Βικιπαίδεια
Γυμναστικός Σύλλογος Ηρακλής 1908-2003, Κέντρο ιστορίας θεσσαλονίκης 2003
Προσωπικό και Οικογενειακό Αρχείο του Γεωργίου Ιβάνοφ
