Μέ λαμπρότητα ἡ πόλη τῆς Καστοριᾶς ἑόρτασε τόν προστάτη καί πολιοῦχο Ἅγιό της, Μεγαλομάρτυρα Μηνᾶ τόν Θαυματουργό, τήν ἡμέρα μνήμης τοῦ Ἁγίου καί ἡμέρα τῆς ἀπελευθερώσεως τῆς πόλης ἀπό τόν τουρκικό ζυγό (1912).
Οἱ ἀκολουθίες τῆς ἑορτῆς, κάθε χρόνο τελοῦνται στό Ἱερό Μεταβυζαντινό Παρεκκλήσιο Παναγίας Μουζεβίκη (Ἅγιος Μηνᾶς) ὅπου διασώζεται περίφημη ἁγιογραφία τοῦ Ἁγίου.
Φέτος στίς λατρευτικές ἐκδηλώσεις συμμετεῖχαν προσκεκλημένοι τοῦ Σεβ. Ποιμενάρχου μας κ. Καλλινίκου, οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος καί Πειραιῶς κ. Σεραφείμ.
*
Ὑποδοχή καί Ἑσπερινός
Τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς, ἀφοῦ πραγματοποιήθηκε ἡ ὑποδοχή τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, ἔμπροσθεν τοῦ Ἱεροῦ Παρεκκλησίου, τελέσθηκε ὁ Πολυαρχιερατικός Ἑσπερινός, χοροστατοῦντος καί ὁμιλοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Πειραιῶς κ. Σεραφείμ καί συγχοροστατούντων τῶν δύο Σεβ. Μητροπολιτῶν. (Δεῖτε περισσότερα γιά τόν Ἑσπερινό ΕΔΩ)
*
Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο
Τήν κυριώνυμο ἡμέρα, τελέσθηκε ὁ ὄρθρος καί τό Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο, προεξάρχοντος καί ὁμιλοῦντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου καί συλλειτουργούντων τῶν Σεβ. Μητροπολιτῶν Πειραιῶς κ. Σεραφείμ καί Καστορίας κ. Καλλινίκου.
Τούς τρεῖς Μητροπολίτες πλαισίωσαν, ὁ Ἡγούμενος τῆς Ι.Μ. Μαυριωτίσσης Ἀρχιμ. Νεκτάριος Κακουλίδης, ὁ Γεν. Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Ι.Μ. Πειραιῶς Πρωτοπρ. Ἰωάννης Παναγιώτου καί οἱ διάκονοι τῶν Μητροπολιτῶν π. Παΐσιος π. Σιλουανός και π. Παντελεήμων.
Στό κήρυγμά του ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος, ἀφοῦ εὐχαρίστησε τόν Σεβ. Μητροπολίτη Καστορίας γιά τήν πρόσκλησή του καί τόν Σεβ. Μητροπολίτη Σεβ. Μητροπολίτη Πειραιῶς γιά τήν συλλειτουργία, ἀναφέρθηκε ἀρχικά στήν ἐθνική ἐλευθερία, ἡ ὁποία εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά ζεῖ κανείς ἐλεύθερος καί νά ἐξασκεῖ τά θρησκευτικά καί κοινωνικά του καθήκοντα.
Πρόσθεσε ὅμως, ὅτι ἡ ἐλευθερία δέν εἶναι δεδομένο, ἀλλά ζητούμενο καί πρέπει κανείς νά ἀγωνίζεται γιά νά παραμείνει ἐλεύθερος ἀπό κάθε ἐξάρτηση.
Τόνισε ὅτι αὐτό εἶναι ἀπαραίτητο γιατί στίς ἡμέρες μας ὑπάρχουν ποικίλα φιλοσοφικά καί ἰδεολογικά ρεύματα, τά ὁποῖα ὁδηγοῦν τόν ἄνθρωπο σέ μία δουλεία των αἰσθήσεων καί τῶν αἰσθητῶν , ἔστω καί ἄν ζεῖ σέ ἐλεύθερες πατρίδες καί ἡ ἐλευθερία ἐκφράζεται ὡς μηδέν καί ὄχι ὡς ἀγάπη.
Στήν συνέχεια ὁ Σεβασμιώτατος, ἐπικέντρωσε τήν προσοχή του, στό θέμα τῆς ἐλευθερίας, ἀπό θεολογικῆς πλευρᾶς.
Ἀφοῦ διευκρίνισε ὅτι ὑπάρχουν μερικές λεπτές διαφοροποιήσεις ὡς πρός τίς ἔννοιες αὐτεξούσιο, προαίρεση καί ἐλευθερία, τόνισε ὅτι κατά τήν Ὀρθόδοξη Θεολογία, ὁ Θεός ἔκανε τόν ἄνθρωπο νά εἶναι ἐλεύθερος καί νά παραμείνει ἐλεύθερος.
Ἡ οὐσία ὅμως τῆς ἐλευθερίας εἶναι: Πρῶτον ὁ ἄνθρωπος νά ἀγαπᾶ τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο, μέ ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη. Δεύτερον, νά εἶναι κατά χάριν μέτοχός της ἀθανασίας τοῦ Θεοῦ, καί ἔτσι νά μήν εἶναι κάτω ἀπό τό κράτος τοῦ θανάτου καί τῆς φθορᾶς. Τρίτον, βλέποντας τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, νά εἶναι κοινωνός τῆς ἀληθείας, ἀπό πλευρᾶς θεολογικῆς, καί ἐκφραστῆς της.
Στήν συνέχεια εἶπε, ὅτι ὁ ἑορταζόμενος Ἅγιος Μηνᾶς, ὅπως καί ὅλοι οἱ Ἅγιοι της Ἐκκλησίας μας , εἶχαν αὐτά τά τρία γνωρίσματα τῆς ἐλευθερίας, ἤτοι τήν ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη, τήν ὑπέρβαση τοῦ θανάτου καί τήν βίωση τῆς ἀληθείας.
Κατέληξε δέ, στό ὅτι πέρα ἀπό τήν ἐθνική καί κοινωνική ἐλευθερία, πρέπει νά ζοῦμε τήν πραγματική ἐλευθερία, ὅπως τήν προσδιόρισε, ἡ ὁποία ἐπιτυγχάνεται ἐν Χριστῷ, μέσα στόν χῶρο τῆς Ἐκκλησίας.
Ἐκκλησιάστηκαν, ο Ἐκπρόσωπος τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως, Ὑφυπουργός Ἐσωτερικῶν Μακεδονίας – Θράκης κ. Στάθης Κωνσταντινίδης, ὁ Περιφερειάρχης Δυτικῆς Μακεδονίας κ. Γεώργιος Κασαπίδης, ὁ ἐκλεγμένος Περιφερειάρχης κ. Γεώργιος Ἀμανατίδης, ἡ Ἀντιπεριφερειάρχης Καστοριᾶς κ. Δέσποινα Κοζατσάνη καί ὁ Δημάρχος Καστοριᾶς κ. Ἰωάννης Κορεντσίδης, ὁ Γέν. Γραμματέας Διοίκησης Ἠπείρου καί Δ. Μακεδονίας κ. Σεραφείμ Λιάπης, Ἀντιδήμαρχοι καί μέλη τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου, ὁ Γενικός Ἐπιθεωρητής Βορείου Ἑλλάδος κ. Σπυρίδων Σκλάβος, ὁ Ταξίαρχος Κοζάνης κ. Κωνσταντῖνος Καλιαμάνης, ὁ Διοικητής τῆς Πυροσβεστικῆς Διοίκησης Δ. Μακεδονίας κ. Κωνσταντῖνος Τσαλίκης, ὁ Διευθυντής τῆς Ἀστυνομίας Καστοριᾶς κ. Νικόλαος Ἔξαρχος κ.ἅ. καθώς καί πλῆθος πιστῶν οἱ ὁποῖοι ἔσπευσαν νά τιμήσουν καί νά εὐχαριστήσουν τόν ἐλευθερωτή Ἅγιο Μηνᾶ.
Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ἀφοῦ εὐλογήθηκαν τά ἐορταστικά κόλλυβα τοῦ Ἁγίου, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Καλλίνικος, εὐχαρίστησε τούς Σεβασμιώτατους Μητροπολίτες Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεο καί Πειραιῶς κ. Σεραφείμ, πού ἦρθαν στήν Καστοριά γιά νά τιμήσουν τόν Μεγαλομάρτυρα Ἅγιο καί νά συνεορτάσουν τά Ἐλευθέρια της πόλεως.
Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου, εἶπε ὁ κ. Καλλίνικος, εἶναι ἕνας κορυφαῖος Θεολόγος καί κόσμημα τῆς Ἱεραρχίας, μέ βαθύ Θεολογικό, κοινωνικό, ἐθνικό καί ψυχολογικό λόγο, πού βοηθάει τόν ἄνθρωπο νά γνωρίζει τό νόημα τῆς ζωῆς καί δημιουργίας.
Ὁ Μητροπολίτης Πειραιῶς, εἶπε ὁ κ. Καλλίνικος, εἶναι καθηγητής τῶν νομοκανονικῶν τῆς Ἐκκλησίας. Ἔχει τό θάρρος τῆς γνώμης του, καί παρεμβαίνει σέ θέματα τῆς ταυτότητας τοῦ Γένους, ἀλλά καί τῶν κοινωνικῶν, πολιτικῶν καί θρησκευτικῶν ἐλευθεριῶν. Διότι, ὅπως εἶπε κατά τόν Ἑσπερινό και εὐχήθηκε ὁ κ. Σεραφείμ «Πάντα ελεύθεροι, πάντα Ορθόδοξοι, πάντα Έλληνες».
Τέλος ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος, ἐξέφρασε τήν χαρά του πού ἑορτάζει γιά δεύτερη χρονιά, τόν πολιοῦχο Ἅγιο καί τά Ἐλευθέρια της Καστοριᾶς.
*
Ἱερά Λιτανεία
Ἀμέσως μετά σχηματίσθηκε μεγαλοπρεπῆ λιτανευτική πομπή.
Προπορευόταν τό λάβαρο τοῦ ἐλευθερωτοῦ Ἁγίου Μηνᾶ καί ἡ Ἑλληνική σημαία καί ἐν συνέχειᾳ οἱ σημαιοφόροι ὅλων τῶν σχολείων τῆς Καστοριᾶς, τά μέλη τῶν Πολιτιστικῶν Συλλόγων καί Ὁμίλων τῆς Καστοριᾶς, ὅλοι παραδοσιακά ἐνδεδυμένοι, ὁ Ἐρυθρός Σταυρός κ.α.
Ἐν συνέχειᾳ τά παιδιά ἀπό τό σύστημα προσκόπων Καστοριᾶς καί ἡ Φιλαρμονική μπάντα τοῦ στρατοῦ, συνόδευαν τήν Ἱερά Εἰκόνα τοῦ Στρατηλάτου Ἁγίου Μηνᾶ, τήν ὁποία εἶχε πλαισιώσει ἄγημα τοῦ Στρατοῦ. Ἀκολούθως ὁ ἱερεῖς μέ τό Ἱερό Εὐαγγέλιο καί τά Ἱερά Λείψανα τοῦ Ἁγίου, οἱ διάκονοι, οἱ τρεῖς Ἀρχιερεῖς, οἱ Ἄρχοντες καί ὁ Λαός.
Ἡ Ἱερά Πομπή, κατευθύνθηκε στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό, ὅπου τήν ἱερά εἰκόνα καί τα λείψανα τοῦ Ἁγίου, ὑποδέχθηκαν οἱ πανηγυρικές καμπανοκρουσίες, καί οἱ ἱερεῖς τοῦ Ναοῦ.
Κατά τήν ὑποδοχή, ἔγινε ἡ Ἔπαρση τῆς Σημαίας ἀπό τόν Ἐκπρόσωπο τῆς Κυβερνήσεως, τόν Σεβ. Ποιμενάρχη καί τόν Δήμαρχο Καστοριᾶς, καί ἡ ἀνάκρουση τοῦ Ἐθνικοῦ Ὕμνου.
*
Δοξολογία, Ἐπιμνημόσυνη Δέηση καί Παρέλαση
Στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τελέσθηκε ἡ Πανηγυρική Δοξολογία, ἐπί τῇ ἀπελευθερώσει τῆς Πόλεως καί ἡ ἀνάγνωση τῆς εὐχαριστηριακῆς εὐχῆς ἀπό τόν Μητροπολίτη τῆς Καστοριᾶς.
Τόν πανηγυρικό λόγο ἐξεφώνησε ὁ ἐκπαιδευτικός κ. Ἀλέξανδρος Μακρίδης.
Στήν συνέχεια οἱ Ἀρχιερεῖς καί οἱ Ἄρχοντες, κατευθύνθηκαν στήν Πλατεία Μακεδονομάχων, ὅπου τελέσθηκε ἡ Ἐπιμνημόσυνη Δέηση καί ἡ κατάθεση σταφάνων.
Τέλος πραγματοποιήθηκε ἡ μεγάλη μαθητική καί στρατιωτική παρέλαση.
*
Δήλωση Μητροπολίτου Καστορίας κ. Καλλινίκου
Μετά τήν παρέλαση, ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, μιλώντας ἐνώπιον των Τοπικών Μέσων, ἔστειλε τό δικό του ἑορταστικό μήνυμα.
«Δοξάζουμε τόν Ἅγιο Τριαδικό Θεό γιά ὅλες τίς εὐεργεσίες Του.
Καί εὐγνωμονοῦμε τόν Ἅγιο Μεγαλομάρτυρα Μηνᾶ, γιά τό δῶρο τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς χάρισε τήν ἡμέρα τῆς μνήμης του.
Μελετώντας τά παλαιότερα γεγονότα καί ἀντικρύζοντας τήν σύγχρονη πραγματικότητα, τόσο καί περισσότερο ἐκτιμοῦμε τό μεγάλο δῶρο νά ἔχουμε Πατρίδα. Νά ἔχουμε Πατρίδα ἐλεύθερη καί δημοκρατική.
Συγχρόνως τόσο περισσότερο κατανοοῦμε τήν ἀνάγκη νά ἀγωνιζόμαστε καθημερινῶς, ὁ καθένας ἀπό τήν ἔπαλξή του, νά διατηρήσουμε τήν ἐλευθερία αὐτή, σέ ὅλες της τίς διαστάσεις.
Ὁ πρῶτος ἀγώνας γίνεται γιά τήν ἐλευθερία τῆς γνώσης. Πάνω ἀπ᾽ ὅλα γιά τήν ἐλευθερία τῆς γνώσης τοῦ Θεοῦ. Νά μή μᾶς ἐμποδίζει κανείς νά γνωρίζουμε τόν Θεό.
Εἶναι ἐπίσης ὁ ἀγώνας γιά τήν γνώση τῆς ἱστορίας μας, ἐλεύθερης ἀπό τήν προπαγάνδα τῆς ξένης ἱστοριογραφίας.
Ὁ ἀγώνας γιά τήν ἐλευθερία τοῦ λόγου, πού κινδυνεύει.
Ἕπεται ἡ πολιτιστική μας ἐλευθερία.
Ἀκολουθεῖ ἡ οἰκονομική αὐτονομία.
Καί τέλος νά ἀγωνισθοῦμε καί νά προσευχόμαστε νά μή ἔχουμε αἱματηρούς πολέμους, πού εἶναι ἡ κατ᾽ ἐξοχήν ἁμαρτία.
Μακάρι οἱ νέοι μας νά σταθοῦν γενναῖοι στόν ἀγώνα γιά τήν διατήρηση τῆς ἐλευθερίας μας, καί ὁ ἅγιος Μηνᾶς νά μᾶς συμπαραστέκεται στόν ἀγώνα μας αὐτόν.»
*
Μεθέορτος Ἑσπερινός καί Ἐπιστροφή Ἱερᾶς Εἰκόνος
Τό ἀπόγευμα τῆς ἑορτῆς, στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό τελέσθηκε μεθέορτος Ἑσπερινός ἀπό τόν οἰκεῖο Ποιμενάρχη κ. Καλλίνικο.
Μετά τον Ἑσπερινό, ἡ Ἱερά Εἰκόνα τοῦ Ἁγίου, λιτανεύθηκε μέ ἀντίστροφη πορεία ἀπό τόν Μητροπολιτικό Ναό πρός τό Παρεκκλήσι τῆς Παναγίας τοῦ Μοζεμβίκη.
Ἡ Ἱερά Λιτανεία ἦταν κατανυκτική, ὑπό τό φῶς τόν λαμπάδων, τούς ὕμνους τῶν ψαλτῶν, τήν προσευχή πιστῶν. Τήν ἱερά εἰκόνα συνόδευσαν ἡ φιλαρμονική μπάντα καί ἄγημα τοῦ Στρατοῦ καί μέλη πολλιτιστικῶν συλλόγων τῆς πόλεως.
Στό τέλος τῆς λιτανείας ἔξω ἀπό τό παρεκκλήσιο τῆς Παναγίας ὁ Σεβασμιώτατος, εἶπε ὅτι ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ εἶναι μία μυσταγωγία στήν παράδοση, στήν ἱστορία καί τήν Θεολογία. Τέλος, εὐχαρίστησε ὅλους τούς παράγοντες τῆς ἱερᾶς πανηγύρεως.
*
Τέλος νά ἀναφερθεῖ, ὅτι ὅλες οἱ ἱερές ἀκολουθίες μεταδόθηκαν ἀπευθείας τηλεοπτικά ἀπό τίς Ἱστοσελίδες τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων Καστορίας καί Ναυπάκτου, τούς Ραδιοφωνικούς Σταθμούς τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων Καστορίας και Πειραιῶς , καθώς καί τοπικές ἰστοσελίδες καί τηλεοπτικοί καί ραδιοφωνικοί σταθμοί.
Τήν ἐπιμέλεια γιά τήν ἀναμετάδοση τῶν ἀκολουθιῶν εἶχε τό Γραφεῖο Τύπου τῆς Ι.Μ. Καστορίας, ἐνῶ τήν τεχνική ὑποστήριξη ὁ κ. Δημήτριος Ἰωάννου.
ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟ ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΟ