Σαν σήμερα το 1911 σκοτώνεται ο Μακεδονομάχος Γκόνος Γιώτας

Ο Γεώργιος (ή Γκόνος) Γιώτας (1880-1911) ήταν Μακεδονομάχος οπλαρχηγός που έδρασε στην περιοχή των Γιαννιτσών.

Ίσως ο σημαντικότερος μαχητής την περίοδο του Μακεδονικού αγώνα στην Κεντρική Μακεδονία, στο πιο νευραλγικό σημείο: το Βάλτο των Γιαννιτσών.

Καταγόταν από τα Γιαννιτσά. Η δράση του έγινε θρύλος και του προσδόθηκαν τα προσωνύμια “Το Στοιχειό του Βάλτου” και “Το Θεριό του Βάλτου”. Ξεκίνησε τη δράση του στο βάλτο, τον Οκτώβριο του 1904, σαν οδηγός της ομώνυμης λίμνης και βοήθησε στην επιστροφή έξι χωριών από την Βουλγαρική Εξαρχία στο Πατριαρχείο.


Έδρασε συνεργαζόμενος καθ’ όλη τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα με τον οπλαρχηγό Απόστολο Ματόπουλο. Την περίοδο εκείνη υπήρχε μια διχόνοια ανάμεσα στα κορυφαία στελέχη της Βουλγαρικής Οργάνωσης στην περιοχή, με αποτέλεσμα άλλοι να καταφύγουν στη Βουλγαρία και άλλοι να προσχωρήσουν στην Ελληνική πλευρά. Ο Γκόνος Γιώτας, εκμεταλλευόμενος την κατάσταση, και όντας πλέον ο μόνος ισχυρός εκφραστής των Ελληνικών θέσεων στην περιοχή, ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με αρκετούς κομιτατζήδες για να τους επαναφέρει στην Ελληνική πλευρά, συνομιλώντας έτσι με τον Τραϊανό (Τράικο) Κουκούδη και το Δημήτριο Μπάμπιανη. Οι προσπάθειες αυτές συνάντησαν τις αντιδράσεις πολλών ντόπιων Ελλήνων αφενός (ένοπλοι επιτέθηκαν στην οικία του Τράικου), και αφετέρου διακόπηκαν λόγω του Κινήματος των Νεοτούρκων. Ο Γιώτας άρχισε να δρα με δική του ομάδα στη δυτική όχθη της Λίμνης των Γιαννιτσών, ενώ στο τέλος του 1908 κατέφυγε στην Αθήνα.


Μετά την επανάσταση των Νεότουρκων, αποφάσισε να μην παραδώσει τα όπλα και συνέχισε τη δράση στην ανατολική πλευρά του Βάλτου. Στο μεταξύ, ο πρακτικός “ιατρός” Αντωνάκης Αντωνιάδης (από το Πήλιο), ο οποίος υπήρξε πολύτιμος συνεργάτης και φίλος του Απόστολου Ματόπουλου, συνεργάστηκε με το νέο καθεστώς των Νεοτούρκων ελπίζοντας σε μια ανώτερη θέση στη διοίκηση. Με τις παραινέσεις του Αντωνάκη και του Χαλίλ μπέη (που ήταν συγγενής με τον, εκ των πρωτεργατών των Νεοτούρκων, Εμβέρ μπέη), ο Απόστολος Ματόπουλος πείστηκε να παραδώσει τα όπλα, καθώς και τα όπλα που είχε κρύψει στο βάλτο ο Γεώργιος Γιώτας πριν αναχωρήσει για την Αθήνα.


Στις αρχές του 1909, ο Γεώργιος Γιώτας επανήλθε στη Μακεδονία, καθώς με την εύνοια των Οθωμανικών αρχών οι Βούλγαροι είχαν εξαπολύσει δολοφονικές επιθέσεις κατά Ελλήνων. Με τη δράση του αντιμετώπισε με επιτυχία τη δράση του κομιτατζή Απόστολου Τερζή (Πέτκωφ), είτε σε αλλεπάλληλες συγκρούσεις με το σώμα του, είτε ανταποδίδοντας τις δολοφονίες Ελλήνων προυχόντων των Γιαννιτσών και της γύρω περιοχής, με εκτελέσεις πρακτόρων του Βουλγαρικού Κομιτάτου.

Ο Γκόνος Γιώτας κατά την επάνοδό του στη Μακεδονία το 1909, πληροφορήθηκε από τους χωρικούς την παράδοση των όπλων και υπέβαλε αναλυτική αναφορά στο Υπουργείο Εξωτερικών, κατηγορώντας τον Απόστολο Ματόπουλο ότι παρέδωσε τα όπλα για να αποκομίσει χρηματικά οφέλη, αδυνατώντας να εξηγήσει τη στάση του.


Στις αρχές του 1911 κυκλοφόρησε η φήμη ότι ο Γκόνος Γιώτας είναι οργισμένος με τη στάση του Απόστολου Ματόπουλου και τη συνεργασία του τελευταίου με τους Νεότουρκους, θεωρώντας ότι τον εκμεταλλεύονται. Η φήμη αυτή θορύβησε τον Απόστολο Ματόπουλο που εγκατέλειψε την περιοχή. Όταν στις 12 Φεβρουαρίου του 1911 ο Γκόνος Γιώτας σκοτώθηκε σε επιχείρηση του Οθωμανικού στρατού, πολλοί ήταν εκείνοι που κατηγόρησαν, το γιατρό Αντωνάκη και τον Απόστολο Ματόπουλο, ότι αυτοί ενημέρωσαν τις Οθωμανικές αρχές για την παρουσία του Γκόνου στο Νησί Ημαθίας.

Οι Ελληνικές αρχές για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, φυγάδευσαν τον Απόστολο Ματόπουλο στις ΗΠΑ (θεωρώντας ότι η ενέργειά του ήταν προϊόν παραπλάνησης), ενώ τον ιατρό Αντωνάκη τον εκτέλεσαν ως επικίνδυνο για την Ελληνική υπόθεση.

Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.
Φωτογραφία: Ο Γκόνος Γιώτας, ο Ματόπουλος και ηγέτες των Νεότουρκων από αναμνηστική φωτογραφία στον Γιδά τις ημέρες της ανακωχής.

.

Κοινοποίησε:

Σχετικές δημοσιεύσεις